Hoàn cầu Thời báo: Chính phủ Việt Nam phải kìm hãm chủ nghĩa dân tộc cực đoan

Câu lạc bộ bóng đá No U (Ảnh: Reuters/Nguyễn Lân Thắng)

(Global Times 25/12/2012 lúc 09 giờ 05) Có bài viết nói rằng những người Việt Nam chống Trung Quốc, mà những cuộc biểu tình đã nhiều lần bị công an giải tán, đã tìm ra một cách thức mới để bày tỏ sự phẫn nộ. Một câu lạc bộ bóng đá mang tên « No U FC » với khoảng 100 thành viên, đã tạo cho họ cơ hội gặp gỡ nhau thường xuyên và hô lên những khẩu hiệu như « Đả đảo Trung Quốc xâm lược ».

Cư dân mạng Trung Quốc thấy thú vị trước dạng tự do ngôn luận mới này. Một người nói vui : « Ít nhất là họ đã tìm ra được chính xác điểm yếu của Trung Quốc : bóng đá ».

Nhiều nhà quan sát nhấn mạnh rằng những người biểu tình chống Trung Quốc thực ra muốn nhân đó tuôn ra những bất đồng với Nhà nước, và những lời lên án của họ còn đi xa hơn « chính sách đối ngoại nhu nhược » của chính quyền, nhắm vào một loạt những vấn đề nhạy cảm trong nước. Tuy vậy cần nhận thấy rằng cách thức xử lý các tranh chấp lãnh thổ của Hà Nội đã khiến cho tâm lý cực đoan bắt rễ nơi một số người Việt.

Sau các cuộc biểu tình chống Trung Quốc có quy mô lớn của người Việt Nam vào mùa hè năm ngoái, các nhà phân tích chỉ rõ là Hà Nội phải giải thích cho công chúng rằng, ngoại giao không phải là một chuyện hắc bạch phân minh, và cần phải cân bằng giữa nhu cầu ngoại giao và sự phản kháng của dư luận trong nước. Thế nhưng Hà Nội đã đi quá xa trong vấn đề Nam Hải, và bị rơi vào một cái vòng lẩn quẩn khi duy trì tâm lý dân tộc chủ nghĩa.

Biểu tình chống Trung Quốc tại Hà Nội ngày 09/12/2012.

Trong vòng hai năm qua, Việt Nam liên tục khiêu khích trên hồ sơ Nam Hải, kể cả việc cho máy bay tuần tiễu bay qua không phận quần đảo Nam Sa của Trung Quốc, và tìm cách biến ASEAN thành một diễn đàn nhằm quốc tế hóa một vấn đề mang tính chất song phương. Thái độ không nhân nhượng của Hà Nội, cộng với sự xúi giục của các phương tiện truyền thông, đã đánh lạc hướng công chúng khiến họ nghĩ rằng Việt Nam phải đối đầu với Trung Quốc, và bù đắp lại các lợi ích của nước khổng lồ này bằng sức mạnh của chính mình.

Hà Nội đã ở trong cái thế khó xử là vừa phải xoa dịu tâm lý của dân chúng, vừa không làm phương hại đến quan hệ với Trung Quốc. Vào đầu năm 2011, Việt Nam đã gởi đặc phái viên đến Bắc Kinh để cải thiện quan hệ và bày tỏ sự lạc quan trong việc giải quyết song phương các hồ sơ, trong đó có vấn đề tranh chấp ở Nam Hải. Những nỗ lực này đã bị một số người Việt đả kích dữ dội như là « những bước lùi », và được sử dụng bởi một số nhóm chống chính phủ trong các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc.

Đã có những lo ngại là tâm lý dân tộc chủ nghĩa có thể thúc đẩy chính quyền có thái độ cứng rắn hơn, trong các hoạt động trên biển và trong thương lượng. Hà Nội cần xử lý đúng đắn xu hướng dân tộc chủ nghĩa ngay trong nội bộ mình. Nếu không, chính quyền Việt Nam có thể nhận ra rằng áp lực khổng lồ trong nước sẽ trở thành một nguy cơ nhãn tiền, còn nguy hiểm hơn là xung đột với Trung Quốc.

Bài viết liên quan:

Tại Việt Nam, những người chống Trung Quốc tìm ra một lối thoát: Bóng đá