Bob Dylan, ca sĩ đầu tiên đoạt giải Nobel văn chương

Ca sĩ Mỹ Bob Dylan trong một buổi trình diễn.

Một ngạc nhiên lớn ! Sau thời gian chờ đợi kéo dài hơn thường lệ vì việc loan báo giải Nobel văn chương năm nay được dời lại trễ hơn năm ngoái, Viện hàn lâm Stockholm vào lúc 13 giờ trưa 13/10/2016 đã thông báo người đoạt giải : ca sĩ Bob Dylan. Đây là giải Nobel cuối cùng được trao trong năm 2016.

Ca sĩ Mỹ 75 tuổi không nằm trong số những khuôn mặt có triển vọng đoạt giải năm nay, và là ca-nhạc sĩ đầu tiên được tặng giải Nobel văn chương kể từ khi giải thưởng cao quý này được thành lập vào năm 1901. Và từ năm 1993 đến nay, Nobel văn chương mới lại vào tay một người Mỹ.

Trên đài truyền hình công SVT, nhà phê bình, thường trực ban giám khảo Sara Danius giải thích « Bob Dylan viết ra những bài thơ dành cho tai nghe », và khẳng định các thành viên đều thống nhất về sự chọn lựa này.

Được Viện hàn lâm Thụy Điển mô tả là « thần tượng », Bob Dylan vẫn đang tích cực hoạt động nghề nghiệp. Hồi tháng Năm, ông cho ra đời album thứ 37 mang tên « Fallen Angels », với những bài hát kinh điển từng được Frank Sinatra trình bày. Thật ra ông đã được đề cử lần đầu vào năm 1996, và năm 2011 cũng có tên trong danh sách cá cược những nhân vật hy vọng đoạt giải.

Năm 2015, các giám khảo đã trao giải cho nhà văn Belarus Svetlana Alexievitch, một giải thưởng được cho là mang tính chính trị, vì tác giả này dấn thân vào những vấn đề thời đại của mình – Tchernobyl, Afghanistan, và được giải Médicis 2013 với tác phẩm « Hồi kết của con người đỏ ».

Có lẽ vì vậy mà ban giám khảo năm nay không muốn trao giải cho Adonis, nhà thơ Pháp gốc Syria, là khuôn mặt thi sĩ lớn nhất trong thế giới Ả Rập hiện nay. Các tác phẩm mới nhất của ông là tiểu luận « Bạo lực và Hồi giáo », tập thơ « Jérusalem ».

Được tạp chí Le Point liên hệ, từ Bilbao, nhà thơ nói : « Tôi không nghĩ rằng sẽ được giải, vì nếu vậy sẽ là sự can đảm tột bậc – tôi chỉ trích tất cả mọi người, từ quan điểm Ả Rập đến châu Âu và Pháp ». Giải Nobel năm nay cũng không rơi vào châu Phi – nhà văn Ngugui Wa Tiong’ O, người Kenya viết bằng tiếng mẹ đẻ, vốn được coi là nhiều hy vọng.

Giải thưởng Nobel kèm theo số tiền mặt 8 triệu cua-ron Thụy Điển (822.000 euro).