Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Việt Nam chưa thể yên bình, một khi sát nách Trung Quốc cùng tham vọng Đại Hán xâm chiếm Biển Đông.
Các tướng lĩnh dày dạn chiến trường Việt Nam chắc đều hiểu bài học nào cần khẩn cấp rút ra trong cuộc chiến Nga với Ukraina.
Bài học đầu tiên.
Mình phải tự mạnh.
Tình hình chiến sự Ukraina chiếm trang nhất và hầu hết trang trong các báo Pháp. Trang bìa Libération mang hai màu xanh vàng, màu cờ của Ukraina với dòng tựa « Cực lực chiến đấu với Putin ». Les Echos đăng ảnh biển người biểu tình ở Đức, chạy tít « Châu Âu đương đầu ». « Ukraina kháng cự, Putin gia tăng đe dọa », tít lớn của Le Figaro. Le Monde ra từ hôm trước quan tâm đến « Chiến tranh ở Kiev, người dân lũ lượt di tản ». La Croix nói về « Đáp trả của phương Tây » : trừng phạt, ngoại giao…và lần đầu tiên trong lịch sử Liên hiệp Châu Âu (EU) cung cấp vũ khí cho Ukraina - những sáng kiến chưa từng thấy để gây áp lực lên Matxcơva.
Thông tín viên Carrie Nooten tường trình từ New York :
Đó là một cuộc bỏ phiếu đã khiến các đại sứ của 193 quốc gia đứng dậy vỗ tay kéo dài vang dậy trong phòng họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc. Tất cả đều ý thức được thời điểm lịch sử. Một cuộc chiến tranh đã được tuyên bố cách đó chưa đầy một tuần, một Hội đồng Bảo an bị trói tay vì một ủy viên thường trực phủ quyết, mà đó cũng chính là kẻ tấn công… Rốt cuộc, một cuộc họp Đại hội đồng đã tránh được bế tắc này, nhờ « Đoàn kết vì hòa bình » - cũng là tên của nghị quyết.
Văn bản tố cáo Nga tấn công Ukraina, lên án quyết định của Nga về việc có thể sử dụng vũ khí nguyên tử bất kỳ lúc nào, lên án Belarus đã hỗ trợ kẻ gây chiến. Có 81 nước bảo trợ nghị quyết, 141 nước bỏ phiếu thuận. Và chỉ có 4 nước đứng về phía Nga để bỏ phiếu chống là Belarus, Bắc Triều Tiên, Erythrea và Syria. Giờ đây với cuộc bỏ phiếu này, Liên bang Nga chính thức gia nhập câu lạc bộ các nước bị cả thế giới ruồng bỏ.
Chính phủ Đức hôm nay 03/03/2022 quyết định gia tăng viện trợ vũ khí cho Ukraina đang bị Nga tấn công, với việc chuyển giao thêm 2.700 hỏa tiễn phòng không. Điều mỉa mai của lịch sử : đó là các hỏa tiễn Strela do Liên Xô sản xuất, lấy từ kho vũ khí của Đông Đức cộng sản cách đây hơn 30 năm.
Bộ Quốc Phòng Đức cũng gởi thêm cho Ukraina 18.000 nón sắt. Trước đó hôm thứ Bảy 26/02 Berlin đã cho phép viện trợ 500 hỏa tiễn Stinger, 1.400 súng bắn rốc-kết chống chiến xa, ngoài ra còn có 9 súng phóng lựu cũng của Liên Xô cũ.
Từ Matxcơva, đặc phái viên Anissa El Jabri cho biết thêm chi tiết :
Có 498 quân nhân tử trận và 1.587 bị thương trong « chiến dịch quân sự đặc biệt », theo cách nói của bộ Quốc phòng Nga. Sau đó, bộ này đưa ra con số thiệt hại bên phía Ukraina, mà theo Matxcơva cao hơn nhiều. Ngược lại không có một lời nào về các tù binh, tuy hình ảnh những người lính trẻ được Ukraina cho phép gọi điện về cho gia đình ở Nga vẫn còn trên internet.
Tình hình trầm trọng thêm vì cung cách quản lý lộn xộn, thiếu nhất quán của một chính quyền hoàn toàn bị choáng ngợp trước tình hình. Hồng Kông vẫn theo chiến lược zero Covid do Bắc Kinh áp đặt, nhưng thực tế không thể áp dụng được vì không đủ nguồn lực. Từ Hồng Kông, thông tín viên Florence de Changy tường trình :
Đã từ hai tuần qua, các bệnh viện quá tải trầm trọng đến nỗi tỉ lệ tử vong vì biến thể Omicron tại Hồng Kông cao hơn cả đa số các nước phát triển. Và từ hai ngày qua, các cơ sở hỏa táng từ chối nhận những xác được đưa đến, nên phải huy động các container lạnh để chứa những thi thể đang nằm la liệt trên các hành lang bệnh viện.
Hai ngày trước có thảo luận với một người bạn phục vụ trong một cơ quan nghiên cứu về Cộng Hòa Liên Bang Nga, về hiện tượng xe tăng và quân xa Nga bị “hết xăng” xảy ra khắp nơi ở Ukraine.
Người bạn nói xe cộ sử dụng trong một cuộc hành quân phải có đầy đủ nhiên liệu là điều cơ bản, cho nên khó tin những chuyện “hết xăng” xảy ra lan tràn như vậy. Đó có thể là sự phá hoại của chính binh lính Nga vì họ không muốn chiến đấu.
Tính lấy ý kiến “lính Nga phá hoại” của người bạn để viết bài nhưng ngại, vì thấy chưa có chứng cớ mà viết bậy thì hóa ra mình cũng say mê chém gió “thuyết âm mưu”.
Mấy hôm nay, nhìn đội quân xâm lăng của Putin đánh đấm thì mình đã ngờ ngợ. Tiến quân như thời WWII, có vẻ lạc hậu thế nhỉ?
Dễ đoán nhất là gì: một nền kinh tế như Nga, chủ yếu nhờ bán nhiên liệu, nhưng số thu được chỉ bằng một phần của Đức, thì làm sao có thể nuôi một đội quân hùng hậu cho nổi? Thứ nữa, nhân tài nước Nga chán ngán Putin nên tìm mọi cách chạy sang Tây để có cuộc sống yên bình, thì lấy đâu ra nhân lực để phát triển công nghệ-khoa học quân sự?
Nhưng điểm yếu cốt tử của quân đội Nga, theo như ông anh mình giải thích dưới đây, thì rất dễ hiểu: đám tướng tá tham nhũng sạch trơn nguồn lực, khiến quân đội Nga suy yếu. Putin duy trì một chế độ độc tài oligarch (tài phiệt) thì sẽ đến lúc hứng thành quả.
Chắc là cũng chẳng mấy ai còn nhớ hôm nay là ngày đầu tiên của mùa xuân châu Âu. Bọn mình bây giờ tính thời gian theo kiểu khác, hôm nay là ngày thứ mấy của chiến tranh. Đã sắp qua ngày thứ 6 rồi đấy.
Kiev nhà mình đã chuyển sang phòng thủ. Các ngả đường vào thành phố đều đã đặt chướng ngại vật và lập trạm kiểm soát, xe quân sự và tank của Nga không vào được nữa. Nghĩa là sẽ không còn các trận chiến đường phố ( уличные бои) như đêm 25 và buổi sáng ngày 26/2 nữa.
Thành phố thực hiện giới nghiêm triệt để gần hai ngày để truy quét nốt số biệt kích chưa bị tiêu diệt. Nghe trẻ con nhà mình nói chuyện, mới biết ngôn ngữ đúng là một thực thể có sức biến hóa đáng gờm. Đã có ngay một từ mới để chỉ về việc truy quét biệt kích, từ "десантировать".
Đầu tiên khẳng định luôn là bản thân tôi mong Ukraine sẽ kháng cự mạnh mẽ và đánh bại cuộc xâm lược của Putin. Tuy nhiên, để đánh giá chính xác cán cân lực lượng, cần phải có cái nhìn khách quan.
Cho đến lúc này có thể nói kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh trong vòng vài chục tiếng đồng hồ của Putin đã phá sản. Hiện nay, quân Nga đã chuyển qua kế hoạch B là xua đại quân tạo thành các gọng kìm tiến về Kiev.
Plan A của Putin ban đầu là sử dụng lực lượng đổ bộ đường không nhảy thẳng vào sân bay Hostomel và đánh vào Kiev, bắt sống hoặc tiêu diệt cơ quan đầu não của chính quyền Ukraine, buộc Kiev và phương Tây thỏa thuận theo điều kiện của Moscow, kết thúc nhanh gọn chiến sự.
Ngay khi Putin tràn quân vào Ukraina thì phương Tây đã cấm vận một phần hàng không dân dụng Nga. Máy bay Nga không được bay qua không phận của tất cả các nước trong EU, Bắc Mỹ (gồm Canada, Mỹ).
Tức là các hãng hàng không Nga không được chở khách đến, đi từ các nước EU, Bắc Mỹ. Hàng không Nga mất một thị trường quốc tế quan trọng nhất (Hôm trước một máy bay Nga hạ cánh ở Istanbul đã bị nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ).
Nếu phương Tây cấm vận cả trong lĩnh vực máy bay, công nghệ hàng không thì các hãng hàng không Nga coi như tê liệt hoàn toàn trên thị trường quốc tế.
Tờ Pháp Luật TP HCM đã rất đúng khi phỏng vấn đại diện ngoại giao của Ukraina và Nga (nhưng phía Nga không hồi âm).
Những người Ukraina biết đọc tiếng Việt trên mạng xã hội mấy ngày qua không biết họ sẽ nghĩ gì.
Họ luôn được dạy là nước nhỏ thì phải khôn ngoan; có người dạy họ là nên đầu hàng. Cách dạy dỗ này có nền tảng sâu xa là cùng đứng trên thứ văn hóa mà khi đối diện với một vụ hiếp dâm, thay vì chỉ trích tên tội phạm thế lực, họ quay qua phê phán nạn nhân đã sexy lại không biết ăn mặc cho kín đáo.
Đại sứ Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc, Đặng Hoàng Giang vừa khẳng định tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc:
"Lập trường nhất quán của Việt Nam về giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Đặc biệt là nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, không can thiệp vào công việc nội bộ, không sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế."
Anh hàng xóm từng xuất khẩu lao động ở Nga nói:
- Các ông tố cáo Nga xâm lược Ukraina. Vậy Mỹ từng dội bom nhiều nước nhỏ khác, sao không lên tiếng?
Tôi cười:
- Sao lại không? Nhân loại yêu hòa bình vẫn xuống đường biểu tình mỗi khi có chiến tranh, bất luận là Nga, Mỹ, Tàu đấy chứ.
Có thể nói, việc bạo chúa Putin “nắn nót” nút bấm hạt nhân trong thời điểm Nga đang hứng chịu làn sóng phẫn nộ chưa từng thấy của cộng đồng quốc tế về việc Nga bất chấp luật pháp quốc tế xua đại quân xâm lăng Ukraina. Và việc quân đội hùng mạnh của Nga đang bị thất thế trên chiến trường Ukraina … Cho thấy Putin đang lúng túng và bí lối.
Và cũng có thể nói, từ sau thế chiến thứ hai đến nay, chưa từng thấy lần nào cộng đồng quốc tế đoàn kết và quyết liệt chống lại hành động quân sự - xâm lăng một nước có chủ quyền - của một cường quốc hạt nhân mạnh nhất nhì thế giới, bất chấp nguy cơ có thể bị trả giá khủng khiếp bằng sự trả đũa hạt nhân của cường quốc ấy.
Hơn nữa, sự chống đối được nhiều nước thể hiện kép, vừa trừng phạt nước thủ ác vừa giúp đỡ nước bị hại, ngày càng gia tăng cường độ và lan rộng như hiệu ứng Domino.
Chính ra anh Putin lại có công làm cho bọn giãy chết đoàn kết hơn bao giờ hết. Thời cộng sản còn thịnh thì thế giới lưỡng cực, hai phe tương đối cân bằng. Bây giờ đến cộng sản như Trung Quốc và Việt Nam còn không dám ủng hộ Putin, trung lập đối với những nước này thực ra chính là phản đối rồi đó.
Việt Nam thì không dám ra mặt ủng hộ Nga nên phải lùa đàn bò ra để định hướng dư luận. Nhưng chiến tranh càng kéo dài thì bò càng rơi rụng, giờ thấy anh em đuối quá. Ngu bền vững cũng không phải chuyện đơn giản. Chính thế nên đàn bò đa số phải clone, con nào dám chường mặt ra mới đáng phong anh hùng mặt dày.
Các nước kiên định trung lập với Nga và hệ thống cộng sản như Phần Lan, Thụy Điển mà còn phải công khai phá bỏ nguyên tắc để ủng hộ Ukraine. Các nước phụ thuộc năng lượng vào Nga như Đức và Pháp còn ủng hộ Ukraine, là đủ hiểu chính nghĩa thuộc về phe nào. Ngày càng nhiều nước công khai hỗ trợ Ukraine về vật chất và tinh thần.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraina Резніков Олексій cũng ra đường phố chụp ảnh seo-phi. Ha ha! Để đưa ra lời kêu gọi dưới đây:
"Nhân dân Ukraina kính mến!
Đất nước ta đã qua 128 giờ phòng thủ.
Kẻ yếu, viện cớ trung lập để yên thân, đến mức thấy kẻ mạnh xâm lược không dám lên án, thấy kẻ mạnh cướp bóc không dám hô hoán. Thì đến lúc mình rơi vào hoàn cảnh tương tự sẽ không ai cứu giúp.
Kẻ yếu, sợ kẻ mạnh mà “khôn khéo” im lặng để kẻ mạnh ức hiếp người yếu. Thì khi ngồi ghế quan tòa sẽ bẻ cong công lý mà xử lợi cho người thân, xử lợi cho người phải chịu ơn, xử lợi cho kẻ có quyền, có tiền.
Trung lập không có nghĩa là im lặng cho cái ác lộng hành. Khôn khéo không có nghĩa là ủng hộ phi nghĩa. Trung lập có giới hạn. Khôn khéo có biên giới.
