Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
“Quỳnh Đôi khoa bảng thật nhiều
Như cơn trên rú, như diều trên không”.
“Bắc Hà: Hành Thiện; Hoan Diễn: Quỳnh Đôi”
Đó Quỳng Đôi đi vào ca dao, tục ngữ bao đời nay vậy đó.
Lúc đầu làng có tên là “Thổ Đôi Trang”. Đến năm 1528, cụ Hồ Nhân Hy (đời Mạc) đổi tên thành làng Quỳnh Đôi, nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Cái tên Quỳnh Đôi liên tục đến hôm nay hơn 500 năm chứ ít ỏi gì.
Hai tuần trước lái xe qua Monument Valley, là một trong những di sản quan trọng của người Mỹ bản địa thuộc bộ tộc Navajo.
Dù đất đai là của chính phủ liên bang dành riêng cho người Navajo định cư, gọi là Navajo Indian Reservation chứ không phải là một quốc gia độc lập, bộ tộc Navajo có nhiều quyền hành trong một khu đất rộng 71 ngàn cây số vuông với dân số gần 400 ngàn người. Họ có các cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp nhưng dĩ nhiên các đề án lớn đều phải đệ trình lên Bộ Nội Vụ của chính phủ liên bang duyệt xét.
Chức năng của Bộ Nội Vụ Hoa Kỳ là "quản trị tài nguyên thiên nhiên và di sản văn hóa của Quốc gia. Cũng như tôn trọng trách nhiệm tuân thủ các cam kết đặc biệt của Mỹ đối với người Mỹ bản địa, người bản địa Alaska, người Hawaii bản địa và các Cộng đồng đảo trực thuộc."
Địa danh là một phần của lịch sử, của tập quán, văn hóa, của phát triển hay suy vong.
Về tiến hóa, thì địa danh là cộng nghiệp của chúng sinh. Về tướng khí, thì địa danh là phong thủy, không ra ngoài phong thủy. Về căn tính, thì địa danh là thọ mạng của vùng lãnh thổ, của quốc gia, dân tộc.
Địa danh là vô thường, nên không phải bất sinh, bất diệt. Nghĩa là chuyện tên đất, tên làng… sinh diệt là chuyện bình thường. Nhưng địa danh sinh diệt theo hướng phát triển, tiến hóa… là thuận, mà sinh diệt do sự cưỡng bức của một vài nhân vật, của chế độ, thời thế… là nghịch. Thuận là điềm lành, nghịch là điềm chẳng lành của cả cộng đồng nên không thể xem thường.
Ông Nguyễn Hữu Đán, Giám đốc Công ty Cổ phần bảo tồn di sản văn hóa kiến trúc Việt (Công ty Kiến trúc Việt), nhà thầu trúng nhiều công trình lớn bảo tồn di tích mà lại cung tiến kiểu phi văn hóa này sao? Tôi không tin nổi!
Công ty Kiến Trúc Việt đã làm vỡ bia đá cổ trên 300 năm tuổi tại di tích chùa Thổ Hà, tỉnh Bắc Giang.
Chính công ty này, mặc dù người dân và các nhân sĩ, trí thức đã phản đối nhưng vẫn thi công phá giếng cổ hơn 1.000 năm tuổi tại đền thờ Lê Văn Hưu. Tỉnh Thanh Hóa đã ra quyết định dừng dự án để yên lòng dân, sau này giếng được khôi phục lại nhưng đường kính giếng vẫn nhỏ hơn giếng cổ gần 3 mét. Về mỹ thuật thì “xấu thô bạo”.
1/ Một người tôi quen ở ngoài Hà Nội, có lần thắc mắc, "Bấy lâu nay cứ gọi "mì chính". Nhưng, "mì"? Đây đâu phải bánh mì cũng chẳng phải sợi mì. Tôi thưc sự không hiểu".
Này, "mì-chính" là tiếng Tàu, ồ, bây giờ gọi ... "tiếng Trung"!
Chất monosodium glutamate (gọi tắt MSG), người Trung Quốc chuyển dịch thành 味 精 (âm Hán-Việt "vị tinh") => Tiếng Hoa Bắc Kinh đọc /wèi jīng/. hao hao "wầy-chíng", tiếng Hoa Quảng Đông đọc /mì-chíng/!
Vua Tiếng Việt là một trò chơi truyền hình có mục đích và tham vọng khá lớn như chính những người làm chương trình đã tuyên bố. Sau những sai sót suốt hai năm qua ở chương trình này, dù ông Hoàng Tuấn Công đã kiên nhẫn chỉ ra, đến nỗi, nay, nhiều người phải phát biểu rằng VTV nên dừng chương trình này lại.
Nhưng cùng với sự “kiên định” của mình, Vua Tiếng Việt không những không sửa lỗi mà còn lặp lại và phát sinh thêm. Điều ấy khiến tôi tò mò: không biết ai là “tác giả” của Vua Tiếng Việt?.
Theo báo Lao Động (2021), nhà báo Tạ Bích Loan - Trưởng Ban sản xuất các chương trình Giải trí – Đài Truyền hình Việt Nam là Chỉ đạo sản xuất chương trình Vua tiếng Việt; còn Khuất Ly Na là đạo diễn của chương trình này.
Thuở cũ, tôi luôn dành một tình cảm nồng nhiệt cho Eden, rạp hát nằm phía bên kia vườn hoa, mặt đối mặt với Rex. Eden có lẽ là rạp hát đặc biệt nhất và độc đáo nhất Sài Gòn trong ký ức của tôi, vì nhiều lẽ mà chỉ hẳn một mình nó mới biết là mình thừa kiêu hãnh gìn giữ được!
... Trước hết, nếu tôi nhớ không chệch, duy nhất nó là nằm trong một hành lang thương mại như Passage Eden, lúc đó được quy hoạch tại một vị trí rất vàng mười của cả thành phố ngày nào.
Muốn tìm tới Eden, người ta có thể đi qua ba lối vào. Một quay đầu ra phía đường Tự Do, gần nhà sách Xuân Thu và dãy cửa hàng bán tơ lụa. Một lối nữa quay đầu ra hướng Lê Lợi, nhìn ra một quảng trường và vườn hoa nhỏ khác chia cách nó với dãy phố bên kia toàn là cửa hàng bán hàng giảm thuế của nhà đoan. Cuối cùng, là mặt từ phía Rex, ngày trước thì người ta phải đi qua một cái lối chật nằm sát nách một quan bar hay một nhà hàng nào đó hình như là Queen Bee. Về sau, passage ấy đã mở hẳn thành một cửa vào nữa, khang trang mà rộng rãi hẳn lên.
Chiều hôm qua tôi có dịp gặp lại học giả Trần Văn Chánh trong một không gian rất thoáng.
Anh Chánh chính là người soạn cuốn đại từ điển Hán - Việt. Đây là công trình tự điển Hán - Việt lớn nhứt được xuất bản 80 năm sau bộ “Hán Việt Tự Điển” của Thiều Chửu (NXB Đuốc Tuệ, 1942). Từ điển có 12.000 đơn vị tự, nhiều nhứt so với các tự - từ điển Hán-Việt đã có từ trước tới nay.
Đại từ điển Hán - Việt là một nguồn tham khảo của nhiều thế hệ học tiếng Việt và tiếng Hoa. Tôi cũng dùng từ điển này mà không biết Trần Văn Chánh mình quen bấy lâu nay chính là tác giả. Thật là một sơ suất.
Ít phút trước, nhà báo Phương Nam cho biết:
"Rồi xong, trưa nay ông Thương Tín đã phải dọn đồ đón xe về Phan Rang vì nhạc sĩ Tô Hiếu dứt khoát không chứa ổng nữa, hic.
Tô Hiếu nói sau gần hai năm sống chung nhà rất yêu quý Thương Tín, cho đến khi xảy ra sự việc bị vu khống làm ảnh hưởng nghiêm trọng uy tín, danh dự của anh. Trong khi ông Thương Tín vẫn khăng khăng cho rằng bị YouTuber dẫn dắt, và đến giờ vẫn không có YouTuber nào nhận nuôi hay giúp đỡ như thông tin trên mạng…
(Tưởng niệm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, 01/04)
Trong toàn bộ lịch sử âm nhạc Việt Nam đến nay, với tôi, không có nhạc sĩ nào được nhiều người nghe và có nhu cầu nghe trong suốt một phần đời dài của mình như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Tôi không nói ông là nhạc sĩ tài ba nhất, nhưng tôi có thể nói ông là nhạc sĩ đã tạo ra một thuật ngữ đặc biệt: ''Nhạc Trịnh''. Chỉ cần ai đó nói ''Nhạc Trịnh'' là trong con người tôi ngập tràn giai điệu của ông.
Âm nhạc Trịnh Công Sơn đã dựng lên những vẻ đẹp của nỗi buồn kiếp người. Âm nhạc của ông đẩy người nghe đi xa mãi, xa mãi trong thế giới tâm hồn của người nghe. Với tôi, mỗi khi nghe Trịnh Công Sơn giống như một cuộc hành hương về những nơi chốn tưởng như đã bị lãng quên trong con người mình.
Nhạc Trịnh không bình dân, nhưng phổ cập đến kỳ lạ. Bởi ai cũng có thể thấy mình trong đó!
Thấy cái quay quắt của “tình ngỡ đã quên đi, nhưng lòng cố lạnh lùng”. Thấy cái cô đơn tận cùng của “người về soi bóng mình, trên tường trắng lặng câm”. Và cả cái chếnh choáng “men rượu cay, một đời tôi uống hoài”.
Trong giai điệu, nhạc Trịnh không sang trọng kiểu Văn Cao, không phong phú như Phạm Duy. Nhưng chính trên nền slow tông thứ giản đơn ấy lại chứa, đọng cả một thế giới lộng lẫy của: Thơ ca, triết lý, văn hóa, ngôn từ… Riêng ở những ca khúc da vàng, nhạc Trịnh mang một tầm vóc vĩ đại về thời cuộc, về thân phận.
Bất cứ ai tự cho rằng mình là dân Sài Gòn chính gốc, đều không thể nói mình không biết tấm ảnh này thể hiện hình ảnh khu vực nào của thành phố đáng yêu ngày xưa trong lòng chúng ta. Ngay cả người không phải dân địa phương cũng vẫn biết!
Quá nhiều những cái tên, quá nhiều những ký ức, quá nhiều những kỷ niệm mà bất cứ ai, trong đời mình suốt thời quá khứ và đến cả bây giờ, như tôi và như nhiều bạn khác, một khi vẫn còn ở đây đều có thể nhớ ra.
Người phụ nữ trẻ trong ảnh đang đứng nơi vỉa hè thương xá Tax. Trước khi có nó, tại Sài Gòn cho tới 1945 thì cửa hàng Courtinat nằm ở ngã ba Catinat – Général Dupré (Về sau là Tự Do – Thái Lập Thành) do vợ chồng ông bà Auguste và Caroline Courtinat dựng lên vào năm 1893 với tên Bazar Saigon, mới là số 1 trong ý nghĩa một điểm tập trung bán hàng rộng lớn và rộng rãi cho giới thượng và trung lưu của thành phố.
Lễ Phục Sinh là mùa lễ trọng của Kitô giáo, bao gồm các nhánh chính là Công giáo Rôma, Tin Lành, Anh giáo, Chính Thống giáo, Ly giáo, và nhiều nhánh khác nữa, để tưởng niệm sự kiện Chúa Jesus bị đóng đinh trên cây thập giá và đón mừng Chúa từ cõi chết trở về.
Một mùa lễ mang đầy tính triết lý và hy vọng. Không phải vô cớ mà trùng vào khởi đầu của mùa xuân, khi băng giá tan dần dưới ánh mặt trời ấm áp, những cành cây đen đủi sau mùa đông chuẩn bị đâm chồi nảy lộc, thiên nhiên đang hồi sinh.
Dân tỉnh Québec (Canada), hậu duệ của người Pháp ngày xưa qua châu Mỹ khai phá, nổi tiếng là ngoan đạo. Cả Québec có trên dưới 1.500 nhà thờ lớn nhỏ, rất nhiều thị trấn, làng quê, đường phố mang tên các Thánh, mở đầu bằng chữ Saint (e).
Dịp lễ Phục Sinh ở miền Nam, ở Ông Tạ rơi vào cuối tháng Ba, đầu tháng Tư, tháng nóng nhất trong năm. Khí giời oi bức ấy càng khiến không khí dịp lễ này nó “sầu thảm” như buổi lễ Tử nạn tối thứ Sáu.
Thuở ấy dù nhỏ, tôi vẫn nhờ mồn một cảnh ngắm (ngẫm) đàng Thánh giá 14 chặng xung quanh nhà thờ xứ Vinh Sơn - Ông Tạ của tôi. Giọng ngắm tha thiết, buồn thảm. Cứ đi một chặng lại dừng lại nghe ngắm. Các ông thì đứng, các bà và trẻ con thì quỳ trên chiếc chiếu cặp theo bên nách.
Ở Nghĩa Hòa, cha già cố Năng cho rước đàng Thánh Giá dọc đường Nghĩa Hòa. Trẻ con xúng xính mặc áo dài trắng, cầm theo cái chiếu con để trải ra quỳ mỗi khi đọc từng chặng thứ nhất, chặng thứ hai...
Điều đầu tiên cần tỏ bày, rằng kiến thức của tôi về đạo Thiên chúa, Ki tô giáo… rất lơ mơ ít ỏi.
Một kẻ vô thần, lại lớn lên và trưởng thành ở miền Bắc trước năm 1975, chỉ được nhồi nhét chủ nghĩa Mác - Lê Nin vô thần. Tận mắt chứng kiến những nhà thờ bị đập phá, đọc nhiều sách viết bậy bạ về nhà thờ, về các đức cha, linh mục (như Đống rác cũ của Nguyễn Công Hoan, Bão biển của Chu Văn, Xung đột của Nguyễn Khải…). Nghe những câu xàm xí về Đức Chúa và hang đá.
Thấy những người có đạo bị hắt hủi, thậm chí bị công khai gạch tên, loại bỏ khỏi danh sách này nọ (không kết nạp đoàn, kết nạp đảng, không bổ nhiệm làm lãnh đạo), khi khai lý lịch trong mục “Tôn giáo” nếu ghi “không” sẽ được coi là ưu điểm… Thì làm sao có thể hiểu sâu biết kỹ về các tôn giáo. Đầu óc cả đám bị đổ bê tông bởi câu loạn xằng của Các Mác ông tổ cộng sản “Tôn giáo là thuốc phiện của nhân dân”.
Whataboutism là cách viết liền hai chữ what about và thêm ism cho nó ... oai. Whataboutism là một thói ngụy biện có thể hiểu 'Anh cũng vậy thôi.'
Hôm trước, thấy những người tức giận với ông Huấn luyện viên Philippe Troussier cố tình đọc tên ông ấy thành 'Trâu Dê', một anh bạn bình luận rằng viết và nói như vậy là kém văn minh.
Thế nhưng anh ấy lại bị những người khác chỉ trích là viết sai chánh tả tiếng Việt mà đòi sửa lỗi tiếng Pháp của người khác. Đây là một dạng whataboutism vậy: Người ta sai, nhưng anh cũng sai.
Đọc cùng lúc các cuốn giáo trình luật của giáo sư Vũ Văn Mẫu (xuất bản ở Sài Gòn những năm 1960-1970) và các cuốn giáo trình của một đại học được coi là hàng đầu về luật ở TP.HCM (*) bây giờ, chưa cần đi sâu vào nội dung, nhìn vào tâm thế người viết thôi, tôi đã có thể chỉ ra một sự khác biệt rõ rệt.
Trong khi với những người như giáo sư Vũ Văn Mẫu, Hiến pháp 1956, 1967, cũng như các sắc luật khác, của Việt Nam Cộng Hòa, là đối tượng phê phán trong các bài giảng về pháp luật, mà ở đó, các giáo sư đại học như những vị thần linh trong ngôi đền thiêng khoa học chỉ tay phán xét công việc của người phàm (chính quyền).
Thì ngược lại, với “các giáo sư đại học ngày nay” (**) (trong các cuốn giáo trình luật mà tôi đã đề cập ở trên), các bản Hiến pháp, các sắc luật, kể cả các chủ trương, chính sách của chính quyền, lại như những cuốn thánh kinh. Mà ở đó, các thạc sĩ, tiến sĩ, các nhà khoa học của chúng ta, chỉ có thể len lén nhìn vào. Rồi có trót lỡ nhận ra điểm nào sai quấy thì cũng phải hết sức nhẹ nhàng và mềm mỏng, thưa thốt lên (đấng tối cao “chính quyền”) rằng, có lẽ đó chỉ là “khiếm khuyết của lịch sử”.
(Những kỷ niệm đời thường với linh mục Đặng Chí San, tức thiền sư Không Động)
Tôi tin giờ đây anh San đã thật sự cất khỏi gánh nặng nhân gian để được hòa lẫn vào tình yêu của Chúa, để tình yêu tha nhân của anh trong cõi vĩnh hằng.
Tôi gặp và lập tức thân thiết với anh từ hơn 25 năm trước, khi tham dự lớp (*) 'Tâm kịch' mà anh là người khởi xướng và cầm trịch.
Từ đó hàng tuần anh San từ tu viện ở Tam Hà, Thủ Đức đến sinh hoạt cùng nhóm chúng tôi, chúng tôi gặp nhau, ngồi bên nhau và chia sẻ 'tất tần tật' mọi tâm tư tình cảm từ đáy sâu thẳm lòng mình không e ngại.
Nhà thơ Viên Linh đã rời cõi tạm, vào lúc 11 giờ sáng, ngày 28 Tháng Ba, tại Virginia, Hoa Kỳ, hưởng thọ 86 tuổi.
Viên Linh lớn lên và trưởng thành tại Sài Gòn. Sống bằng nghề cầm bút từ 1962, là Tổng thư ký Tòa soạn nhiều tuần báo chuyên về văn học nghệ thuật như Kịch Ảnh, Nghệ Thuật, Khởi Hành, Hồng, Thời Tập, Dân Ta … Là thư ký Tòa soạn Nhật báo Tiền Tuyến của Tổng Cục Chiến Tranh Chính Trị trong hơn 6 năm thi hành nghĩa vụ quân dịch, với các chủ nhiệm Lê Đình Thạch, Hà Thượng Nhân. Giải ngũ năm 1972.
Viên Linh là tác giả của hơn hai mươi cuốn sách trước 1975. Giải nhất Giải Văn chương Toàn quốc Việt Nam Cộng Hòa năm 1974 với tác phẩm Gió Thấp. Từ tháng 8 năm 1975, ông định cư tại Mỹ. Ông tiếp tục làm Chủ nhiệm Chủ bút nguyệt san Khởi Hành, Chủ Tịch Văn Bút Hải Ngoại 1991-1995.
Tôi thật rất ngại viết nhất lại những chuyện không hệ trọng như bóng đá do sức khỏe kém nhưng nay buộc phải viết vài dòng.
Lúc 18 giờ ngày 24/03/2024, mở TV thấy trên YouTube có tiêu đề: “CĐV- cổ động viên) tẩy chay, vé trận Indo ế ẩm chưa từng có” trên trang YouTube Tuyền văn hóa.TV ( Ảnh)
Tôi đã xem rất nhiều những lời lẽ bôi bác, chê bai, thiếu văn hóa về huấn luyện viên đội tuyển bóng đá Việt Nam Troussier trong đó có cả VTV, một số nhà báo quốc doanh nổi tiếng, nhưng đến đoạn này thì thấy tệ quá. Hành vi này như “mách nước” khán giả không đến sân cổ vũ đội tuyển Việt Nam để “dằn mặt” huấn luyện viên là hành động gì đây? Trộm nghĩ, những hôm tàu Trung Quốc lộng hành vào quấy phá ở bãi Tư Chính mà họ thấy bận tâm, căm giận như thế thì quý quá.
