Vũ Thư Hiên - Gặp gỡ ở lưng đèo

1

Thời gian trôi, chớp mắt đã quá nửa thế kỷ. Không thể níu kéo nó, không thể bắt nó dừng. Nó đi rồi là hết, may chăng còn rớt lại cái bóng.

Tôi có giữ lại một cái bóng có thể bổ sung cho tiểu sử một con người đáng nhớ. Người ấy có thể là người quen của bạn, người ấy có thể không xa lạ với bạn, biết đâu đấy.

Chuyện là thế này.

Cuộc kháng chiến đã vào năm thứ tư. Con đường hàng tỉnh từ Tuyên Quang đi Thái Nguyên vốn hẹp không có ô tô qua lại còn trở nên hẹp hơn nữa. Những bụi cây lúp xúp tràn ra mặt đường. Cỏ gà, cỏ mần trầu mọc thành bụi ở những ổ gà. Ở đôi chỗ hoa lau lòa xòa quệt vào mặt khách bộ hành.

Ba lô trên vai, tôi cắm cúi đi.

Ngô Nhân Dụng - Boris Johnson thua Quốc Hội Anh một bàn

Thủ Tướng Anh Boris Johnson bị chế nhạo hôm 28 Tháng Tám, 2019. (Hình: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images)

(NgườiViệt 06/09/2019) Ngày Thứ Sáu, 6 Tháng Chín, 2019, Thượng Viện Anh Quốc (vẫn gọi tên là Viện Quý Tộc) đã chấp thuận bản dự luật do Hạ Viện (Viện Thứ Dân) chuyển lên. Dự luật này không cho phép Thủ Tướng Boris Johnson được rút Anh Quốc ra khỏi Liên Hiệp Âu Châu (EU) nếu không ký một thỏa ước.

Thủ Tướng Boris Johnson thua Quốc Hội Anh một keo. Điều này chứng tỏ một người lãnh đạo chính quyền không thể lạm dụng các thủ tục dân chủ để lấn áp các định chế dân chủ. Đây là một bài học cho những quốc gia đang chuẩn bị xây dựng thể chế dân chủ tự do, như nước Việt Nam chúng ta.

Chế độ dân chủ bao gồm những thủ tục cho biết ai có quyền bảo ban, ra lệnh, người khác phải làm theo. Những thủ tục đó bắt đầu từ những việc như bỏ phiếu chọn những người đại diện cho dân, cho đến những các tương quan và việc điều hành của nhà nước, của Quốc Hội, hoặc tòa án, vân vân. Nhưng các thủ tục này, dù do chính các đại biểu của dân soạn ra, cũng không đủ bảo dảm người ta sống đúng tinh thần tự do dân chủ.

Nguyễn Công Khế - Vài cảm nhận về Đài Loan

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn thăm Quân đoàn 6 ngày 25/01/2019.

Trước năm 1971, Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) từng là đại diện hợp pháp của Trung Quốc, do ảnh hưởng thế cục của chiến tranh lạnh. Đài Loan từng được đa số nước công nhận, từng là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Cho đến năm 1971,Trung Hoa Đại lục tức Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa giành được ghế đại diện của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc, thì Đài Loan mới bị nhiều nước đoạn tuyệt ngoại giao, nên mất thừa nhận ngoại giao trên quy mô lớn.

Tuy nhiên, biết tận dụng cơ sở hiện đại hóa từ thời Nhật Bản cai trị và Trung Hoa Dân Quốc, sau khi di dời đến Đài Loan đã sử dụng viện trợ của Hoa Kỳ, tiến hành một loạt dự án kiến thiết.

Nguyễn Quang Duy - Việt Nam cần một cuộc cách mạng?

Bài viết trước “Thoát Trung mà thoát cái gì?” nêu ý kiến các tổ chức đấu tranh hải ngoại nên chuyển đổi cách đấu tranh sang cạnh tranh chính trị. Một số bạn đọc hỏi tôi, vậy Việt Nam có cần một cuộc cách mạng khác không?

Cách mạng là thay đổi thể chế chính trị cũ bằng một thể chế chính trị mới tốt đẹp hơn. Việc thay đổi có thể xảy ra qua nhiều giai đoạn, và như thế theo tôi có thể có một cuộc cách mạng đang diễn ra tại Việt Nam.

Năm cuộc cách mạng trước đây

Trong lịch sử cận đại đã có bốn cuộc cách mạng ở tầm vóc quốc gia:

Mạnh Kim - Người không sợ « bể nồi cơm » !

Khoảng 1 giờ sáng 5-9-2019, hai tên bịt mặt đã ném bom xăng vào cổng nhà tỉ phú Lê Trí Anh (Jimmy Lai). Đây không phải lần đầu tiên. 

Năm 2015, một tên bịt mặt đã thực hiện tương tự; và trước đó, 2013, cũng chính cái cổng ấy, một chiếc xe hơi đã đâm thẳng vào, trước khi một cái rìu và một mã tấu được cắm “dằn mặt” ở lối đi vào cổng. Năm 2008, một cây bên ngoài nhà tỉ phú Lê bị đốt, bằng ba chai xăng… Ai “chơi” những trò bẩn này, nếu không phải là những người thù ghét ông. Mà ai thù ghét ông Lê?

Tỉ phú Lê Trí Anh đang bị báo chí Trung Quốc miệt thị hết lời. Cùng Martin Lee (Lý Trụ Minh – người sáng lập đảng Dân chủ Hồng Kông); Anson Chan (Trần Phương An Sinh - cựu chánh thư ký đặc khu); và Albert Ho (Hà Tuấn Nhân, cựu nghị viên), Lê Trí Anh là “đối tượng” mà báo chí Trung Quốc đặt vào nhóm “bè lũ bốn tên” (tứ nhân bang) đang “ngày đêm phá hoại” Hồng Kông. 

Nguyễn Ngọc Chu - Còn bao nhiêu Nguyễn Bắc Son ?

Bắt Nguyễn Bắc Son là thành tựu của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc chống tham nhũng. Nhưng câu hỏi “ Còn bao nhiêu Nguyễn Bắc Son?” sẽ cho thấy con đường chống tham nhũng không có hồi kết. Mà câu trả lời buộc mỗi người có hiểu biết phải nghĩ sang giải pháp khác.

CHÁY NHÀ MỚI RA MẶT CHUỘT 

Việc ông Nguyễn Bắc Son khai đưa tiền cho con gái, mà con gái chối bỏ, là sự đớn hèn của bậc làm cha, là nỗi hổ thẹn của đạo làm con, là nỗi đau của toàn xã hội.

Khai đưa tiền cho con gái - dù là quỷ kế thoát tội cứu tiền, thì ông Son cũng không thoát được 5 tội lớn ở đời:

Từ Thức - Về nụ cười của một « giáo sư »

Nếu có thời giờ, rất nên nghiên cứu về ông giáo sư, tiến sĩ này. Tìm hiểu tại sao một người có thể dành trọn cuộc đời để nghiên cứu, tới lúc gần đất xa trời vẫn còn tin những chuyện người ta bịa ra để xúi con nít ăn phân gà. Tin tưởng chuyện đồng bóng là một tệ trạng xã hội, nếu không phải là một vấn đề y khoa, rất nên nghiên cứu.

Về mặt xã hội, hiện tượng này giúp ta hiểu tại sao Việt Nam có tỉ lệ thất nghiệp thấp nhất thế giới, 2%. Bởi vì có những nghề không đâu có: nghề sáng tác giai thoại về Bác, nghề kể giai thoại Bác, nghề nịnh Bác, nghề nịnh những anh thành công trong nghề nịnh Bác, nghề canh chừng, lùng bắt những người không nịnh Bác vv...

Nụ cười của ''giáo sư'' biểu lộ cái hạnh phúc của một người tiếng Pháp gọi là ‘’cocu mais content’’ (bị cắm sừng nhưng hài lòng). Hay, bi đát hơn nữa, biết là mình bị cắm sừng, nhưng vẫn giả vờ không biết.

6 chiếc ghế gỗ và 3 triệu USD

(TTO 06/09/2019) Trong tấm hình chụp từ cảnh khai trường ở nóc Tắk Pổ, có sáu học sinh chưa có đủ ghế để ngồi dự lễ nhưng cũng dòng thời sự những ngày qua, có một cựu bộ trưởng khai đã đút túi hơn 3 triệu đôla chỉ trong một cú áp phe lúc 'hoàng hôn nhiệm kỳ'.

Hôm qua 5-9, chúng ta lại thấy lòng rưng rưng khi nhìn những tấm hình khai giảng gửi về từ rẻo cao.

Sau lễ khai giảng, cô giáo Trà Thị Thu gửi cho Tuổi Trẻ hình ảnh đơn sơ mà đầy cảm xúc của buổi lễ tại điểm trường Tắk Pổ (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam).

Cái nóc (bản, làng - theo cách gọi của người Ca Dong) ấy chỉ cách trung tâm huyện 10km nhưng muốn lên chỉ có cách lội bộ.

Trung Quốc tẩy não trẻ em Duy Ngô Nhĩ từ tiểu học để đồng hóa

Người Duy Ngô Nhĩ bị giám sát nghiêm ngặt trên đường phố Kashgar, Tân Cương. Ảnh chụp ngày 23/03/2017.

Đăng ngày 06-09-2019 Sửa đổi ngày 06-09-2019 17:52

Trang nhất Libération hôm nay 06/09/2019đăng ảnh các trẻ em Duy Ngô Nhĩ với dòng tựa lớn « Trung Quốc đang đày đọa các em này », và dành bốn trang báo khổ to để tố cáo tình trạng « Người Duy Ngô Nhĩ bị giam hãm từ lúc mới đến trường ».

Bài xã luận của Libération mang tựa đề « Không thể dung thứ », đặt câu hỏi, có ai biết được trẻ em bị tách khỏi cha mẹ đang bị cải tạo, chỉ vì là người Duy Ngô Nhĩ ? Ai biết được chính quyền Trung Quốc đã phá vỡ cơ cấu gia đình, khi buộc con cái phải tố cáo khi thấy cha mẹ cầu nguyện hoặc ăn chay ? 

Nếu tình trạng của người Tây Tạng gây xúc động cho cộng đồng quốc tế, thì việc người Duy Ngô Nhĩ bị đàn áp lại không được quan tâm. Tệ hơn nữa, để giữ quan hệ (chủ yếu là kinh tế) với Bắc Kinh, chủ đề này không được nhắc đến trong các cuộc họp song phương, đa phương.

Hoàng Linh - “Dạy làm người”

Tôi sinh ra vào thời chiến tranh, bàn chân đen xì chẳng có mụn ruồi di chuyển nào nhưng cứ tản cư suốt. Cái sự “học làm người” của tôi vì thế nó cũng chìm nổi.

Chưa biết chữ nào, tôi được ba má gửi vào lớp học của bà Lang trọc, ngay sau rạp hát Phương Lạc, Lái Thiêu. Bà này, cạo trọc, ăn chay trường, vừa dạy đám con nít đọc chữ đánh vần vừa bán xây xập dì và thuốc kích dục cho dân chơi bời. Bữa nào mấy phòng trọ, động gái đông khách, bà Lang trọc lấy chỗ ngủ của mình cho dân chơi bời thuê luôn.

Nhưng bà dạy đọc chữ, đánh vần quá hay nên bà con gửi con học khá đông. Đóng tiền cũng được, hay đem gạo mắm đưa tượng trưng, bà Lang trọc cũng không chấp. Dạy con nít là niềm vui của bà.

Nguyễn Tiến Tường - Gửi những thiên tài

Ảnh của báo Tuổi Trẻ.

Chào các cháu ! Hôm nay là ngày bắt đầu năm học mới. Chú thật sự hy vọng câu đầu tiên cô thầy sẽ hỏi là "hôm nay các em thế nào"? Câu đầu tiên khi các cháu về nhà, cha mẹ sẽ hỏi "hôm nay con có vui không"? 

Hãy khoan nói về những điểm số. Bởi vì điểm số ấy đã ở sau lưng và chúng ta có thể ngồi lại tận hưởng hoặc thay đổi nó sau khi đã an lành ở cạnh nhau. Chẳng phải chúng ta đi học, chúng ta đi làm là để vun đắp, để tận hưởng cuộc sống đó sao. 

Chú thật sự mong thầy cô giáo và các cháu bước qua nỗi sợ hãi điểm số. Sẽ thật nực cười khi nghĩ rằng tất cả các cháu là thiên tài. Thượng đế sinh ra chúng ta rất cá biệt, dù có vo tròn như thế nào chúng ta cũng không thể giống nhau được. Như những viên bi các cháu từng chơi, mỗi thứ một màu sắc. 

Biển Đông : Nghi vấn về các tàu Trung Quốc ở bãi Tư Chính

Các tàu hải cảnh Trung Quốc rời bãi Tư Chính đến Đá Chữ Thập ngày 05/09/2019.

Đăng ngày 05-09-2019 Sửa đổi ngày 05-09-2019 16:01

Theo tài khoản South China Sea News trên Twitter chuyên theo dõi tin tức Biển Đông, hôm nay 05/09/2019 lần đầu tiên các tàu hải cảnh Trung Quốc theo dõi được bằng tín hiệu AIS đều đã rời khỏi lô dầu 06.1 và bãi Tư Chính của Việt Nam. Trang này thận trọng cho biết cần phải quan sát tiếp.

Cách đây hai ngày, tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 (Haiyang Dizhi 8) cùng với bốn tàu hải cảnh hộ tống đã rời bãi Tư Chính đến Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), nhưng tàu hải cảnh 46301 vẫn quanh quẩn gần lô 06.1. Đến sáng nay (theo giờ Việt Nam), tàu này đã rời đi, cũng hướng về Đá Chữ Thập, theo dữ liệu từ Marine Traffic.

Như vậy, với giả thiết tất cả các tàu Trung Quốc đều bật tín hiệu AIS để theo dõi, thì hôm nay không còn tàu hải cảnh nào ở bãi Tư Chính.

Pháp : Thắng kiện, gà trống Maurice có quyền được gáy

Bà Corinne Fesseau và chú gà trống Maurice, tại Saint-Pierre-d'Oleron, Pháp, ngày 31/08/2019.

Đăng ngày 05-09-2019 Sửa đổi ngày 05-09-2019 14:28

Tòa án Rochefort (vùng Charente-Maritime) hôm 05/09/2019 đã cho phép bị cáo gà trống Maurice tiếp tục được gáy, bác đơn kiện của một cặp vợ chồng láng giềng về tội gây ồn ào.

Gà trống Maurice từ nhiều tháng qua đã trở thành biểu tượng của miền quê nước Pháp, lên cả báo Mỹ New York Times. Vụ tranh tụng giữa một cặp vợ chồng là sở hữu chủ một ngôi nhà nghỉ ở Saint-Pierre-d’Oléron với người hàng xóm chủ của con gà, bà Corinne Fesseau, từ trước mùa hè đã chiếm trang nhất báo chí, tạo ra một làn sóng ủng hộ chú gà trống.

Đọc thêm: Vụ án gà trống Maurice, tiếng ồn hay biểu tượng miền quê ?

Trong phán quyết công bố hôm 05/09, tòa án cho rằng các nguyên đơn « không có cơ sở », nêu ra các nhận định khác nhau của thừa phát lại tại hiện trường. Tòa buộc nguyên đơn phải bồi thường 1.000 euro cho gà Maurice, và phải trả án phí.

Brexit : Thất bại nặng ở Quốc hội, thủ tướng Anh thay đổi chiến thuật

Thủ tướng Anh Boris Johnson phát biểu tại Hạ viện, Luân Đôn, Anh, ngày 04/092019.

Đăng ngày 05-09-2019 Sửa đổi ngày 05-09-2019 13:17

Thủ tướng Anh Boris Johnson sáng 05/09/2019 thông báo sẽ không phản đối một dự luật nhằm hoãn lại Brexit ba tháng, nếu không đạt được thỏa thuận với Liên hiệp Châu Âu từ nay cho đến giữa tháng 10. 

Dự luật này đã được Hạ viện thông qua hôm qua, và hôm nay được chuyển lên Thượng viện. Ông Johnson hy vọng sau đó sẽ tổ chức được bầu cử trước hạn và đảng của ông sẽ chiếm đa số.

Hôm qua vẫn là một ngày khó khăn cho chính phủ Boris Johnson : đề nghị tổ chức bầu cử trước thời hạn của thủ tướng vào ngày 15/10 đã bị bác bỏ. Đối lập muốn tránh việc ra khỏi Liên hiệp Châu Âu vào ngày 31/10 mà không có thỏa thuận. Từ Luân Đôn, thông tín viên Muriel Delcroix tường trình :

Mỹ : YouTube bị phạt 170 triệu đô vì thu thập dữ liệu cá nhân trẻ em

Đăng ngày 05-09-2019 Sửa đổi ngày 05-09-2019 14:24

YouTube hôm 04/09/2019 thông báo sẽ trả số tiền phạt kỷ lục 170 triệu đô la tại Hoa Kỳ do vi phạm luật Mỹ về bảo vệ đời sống riêng tư của trẻ em.

Bị cáo buộc thu thập các dữ liệu cá nhân của trẻ em một cách bất hợp pháp, tập đoàn mẹ là Google đã thỏa thuận với tư pháp Hoa Kỳ để chấm dứt vụ kiện của nhiều tổ chức bảo vệ trẻ em và người tiêu dùng.Từ San Francisco, thông tín viên Eric de Salve cho biết thêm chi tiết :

« YouTube bị tố cáo lấy trộm dữ liệu cá nhân của các trẻ em dưới 13 tuổi, thông qua các phim hoạt hình và các kênh video được các em ưa thích. 

Tin vắn 05.09.2019

Một phi cơ Airbus A321 của Vietnam Airlines tại phi trường Bangkok, 03/09/2019.

(AFP) – Vietnam Airlines có giấy phép bay thẳng đến Bắc Mỹ

Vietnam Airlines đã trở thành hãng hàng không đầu tiên được cấp giấy phép bay thẳng đến Mỹ. AFP dẫn nguồn từ hãng hàng không quốc gia Việt Nam và bộ Giao thông Hoa Kỳ hôm nay 05/09/2019 cho biết như trên. 

Từ nay, Vietnam Airlines có thể bay thẳng từ Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đến Los Angeles, San Francisco, New York, Seattle và Dallas, cũng như Vancouver, Montréal, Toronto ở Canada. Năm ngoái, Singapore Airlines đã khai trương đường bay đến New Jersey, dài 19 giờ, vượt đoạn đường 15.290 kilomet.

Ngô Nhân Dụng -Tập chịu thua Trump?

Chấp nhận chịu đòn ông Donald Trump đánh tới tấp, Bắc Kinh vẫn hoan nghênh các công ty Mỹ vào nước Tàu làm ăn. Trong hình, người dân Thượng Hải, Trung Quốc, đi chợ Costco ngày khai trương hôm 27 Tháng Tám, 2019. (Hình: Hector Retamal/AFP/Getty Images)

(Người Việt 03/09/2019) Tháng Ba, 2018, khi bắt đầu xuất quân tấn công Trung Cộng mở màn cuộc chiến tranh thương mại, Tổng Thống Donald Trump “tuýt” cho đội ngũ những cử tri ủng hộ mình: “Chiến tranh thương mại tốt, và thắng dễ dàng” (Trade wars are good, and easy to win).

Nếu bây giờ có ai hỏi lại, ông Trump chắc vẫn không thay đổi ý kiến.

Bữa trước lúc đang ở Pháp có người hỏi ông Trump có “nghĩ lại” về chiến thuật dùng quan thuế đánh trên hàng Trung Quốc để tạo áp lực trên đối phương hay không, ông Trump mới đầu nói, “có,” tức là ông có nghĩ lại. Nhưng tối hôm đó các tùy viên của ông đã giải thích lại cho rõ. Ông Trump “nghĩ lại” vì tiếc không đánh mạnh tay hơn, ngay từ trận đầu ! Chứ không phải ông muốn nghĩ lại, không đánh đòn nào hết.

Chu Mộng Long - Mừng Quốc khánh : Con hỏi, bố trả lời

Chiều nay cả nhà ăn mừng Quốc khánh. Lúc vào tiệc vui, thằng con hỏi:

- Con xin phép hỏi ba, nếu ba không trả lời được thì cũng không sao...

Tôi trố mắt vì cái câu hơi bị vô lễ ấy, nhưng rồi cũng gật đầu:

- Không phải gì ba cũng biết. Cái gì biết thì ba trả lời. Nhưng hỏi ngu thì ba chịu thua trước...

Nó hỏi:

- Trên thế giới có mấy quốc gia cộng sản?

Nguyễn Thông - Ngụy

Hôm rồi 28.8, trên mục "Đối diện" của VTV, trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn và thiếu tướng Hoàng Kiền, hai tướng diều hâu kịch liệt phê phán những người đã không chịu gọi chính quyền Sài Gòn trước năm 1975 là ngụy. Theo các tướng, chỉ có thể là ngụy, không thể nào gọi khác được.

Cũng chả biết nói thế nào. Ở địa vị và tâm thức của các ông ấy, thù dai như thế là còn nhẹ.

Cuộc tranh cãi từ ngữ này sẽ còn khá dài, ít nhất cũng phải mất tiệt thế hệ đã trực tiếp đánh nhau nội chiến và thành bên thắng cuộc. Sau này con cháu sẽ nhìn nhận nhẹ nhàng, cởi mở hơn, mà không cần phải lên Đối diện mắng mỏ, chê bai. Khi ấy thì ngay cả chính cái thứ đối diện dở hơi này cũng chả còn. 

Lâm Nguyễn - Chuyến tàu đêm

Tôi đã từng kể trên FB cá nhân câu chuyện về vong hồn những người tử nạn trong vụ máy bay năm 1979 ở núi Sơn Trà. Lúc đó, tôi chưa biết năm 1974 ở vùng núi này cũng có một vụ rơi máy bay quân sự của quân đội Việt Nam Cộng Hòa.

Lùi về trước nữa, năm 1954, đã xảy ra một vụ rơi máy bay của hãng Air France mà phi công trưởng chính là cha của nhạc sĩ Nguyễn Cường. Sau đó, tôi còn “nghe” kể về những điều kỳ lạ quanh điểm máy bay rơi. Những người mất đã xui khiến để người sống phải đi tìm họ.

Tôi được nghe những người trong cuộc kể về những trải nghiệm tâm linh khiến tôi biết rằng những người chết bất đắc kỳ tử thường rất khổ sở, nhất là những người mà thân xác họ còn lưu lạc. Và điều khiến họ sợ nhất là bị lãng quên, nhất là bị lãng quên bởi những người thân của mình.