Shimon Peres, khuôn mặt hiện diện suốt chiều dài lịch sử Israel

Cố tổng thống Israel Shimon Peres, ảnh chụp ngày 07/05/2012.

Đăng ngày 28-09-2016 Sửa đổi ngày 28-09-2016 16:52

Đoạt giải Nobel hòa bình, là thủ tướng rồi tổng thống Israel, ông Shimon Peres vừa qua đời hôm nay 28/09/2016 ở tuổi 93, đã gầy dựng một sự nghiệp chính trị với độ dài hiếm có. Gần bảy thập kỷ trên chính trường, nhiều lần thất cử đã khiến khuôn mặt « bồ câu » Peres mang tiếng là người thường xuyên thất bại.

Tham gia đời sống chính trị trước cả khi Nhà nước Do Thái ra đời, chính trị gia lão thành ấy đã có mặt trong 12 chính phủ, làm thủ tướng hai lần, nhưng chưa bao giờ lãnh đạo đảng Lao Động đến được với chiến thắng trong một cuộc bầu cử quốc gia trong suốt năm kỳ 1977, 1981, 1984, 1988 và 1996.

« Tôi là một người thua cuộc, tôi thất bại trong các cuộc bầu cử. Nhưng tôi cũng là người chiến thắng : tôi phục vụ nhân dân tôi ». Shimon Peres đã từng tuyên bố như trên.

Những bí ẩn đằng sau cái chết của ông Arafat (1)

Chân dung ông Yasser Arafat trên một bức tường ở Ramallah.

(Le Nouvel Observateur 22-29/11/2012) Người Palestine tin rằng lãnh tụ lịch sử của họ đã bị ám sát. Nhưng ai là thủ phạm, và bằng cách nào ? Phát hiện về dấu vết chất phóng xạ trong những đồ vật riêng của ông Arafat, tám năm sau khi ông qua đời, đã làm dấy lên trở lại những nghi ngờ. Việc quật mồ ông liệu có gỡ được vĩnh viễn tấm màn bí mật này ?

**

Đó là một túi xách tay màu đen. Souha Arafat chưa bao giờ mở ra. Gần đây bà đã giải thích : « Đấy là một thứ tôi không thể chạm vào ».

Chiếc túi xách đen chứa những vật dụng cuối cùng của chồng bà, ông Yasser Arafat. Quần áo ông đã mặc và những món đồ dùng cần thiết trong thời gian hấp hối kéo dài của ông ở bệnh viện quân đội Percy tại Clamart (Pháp). Bàn chải đánh răng, áo lót mình, quần đùi, kính đeo mắt, giày đi trong nhà, mũ kaki, áo khoác màu hoa cà có phẹc-mơ-tuya…Có cả kinh Coran, mặt dây chuyền hình Đức Mẹ và cây thập tự Lorraine ông thường đeo nơi cổ, cũng như chiếc khăn trùm đầu kẻ ô bất hủ của ông, mà cách gấp được cho là tượng trưng cho một Palestine đã mất.

Sau cái chết của thủ lãnh Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) ngày 11/11/2004, nhân viên bệnh viện đã thu thập các món đồ trên và giao cho người vợ góa. Từ đó Souha Arafat sống tại Tunis, dưới sự che chở của Tổng thống Ben Ali và phu nhân Leila. Bà không muốn, hay không thể mang theo những vật kỷ niệm này. Chiếc túi xách màu đen cuối cùng được người tài xế kiêm cận vệ của ông Arafat ở Paris cất giữ. Nó chỉ ra khỏi ngăn tủ mới đây để đưa đến một phòng thí nghiệm Thụy Sĩ phân tích.

Một sự tình cờ mỉa mai : chiếc túi mang dòng chữ « Chúc lên đường may mắn ! ». Không tháp tùng theo người chủ trong chuyến viễn du cuối cùng, giờ đây chiếc túi xách lại quấy nhiễu giấc ngủ vĩnh hằng của chủ nhân. Chỉ vì túi hành lý đơn sơ này mà xác của lãnh tụ Palestine sắp được khai quật, tám năm sau khi ông qua đời.

Những bí ẩn đằng sau cái chết của ông Arafat (2)

Khu vực lăng mộ Arafat được phủ vải nhựa chuẩn bị cho khai quật, ngày 13/10/2012.

Vài ngày trước đó, trong khi vị thủ lĩnh đang chiến đấu với tử thần thì một cuộc chiến dữ dội khác đã diễn ra, lần này trong hành lang bệnh viện. Souha cấm hai lãnh đạo chủ chốt của chính quyền Palestine là Abou Alaa và Mahmoud Abbas, không cho vào bệnh viện Percy, và đe dọa sẽ kiện chính phủ Pháp nếu cho hai nhân vật trên được vào. Thậm chí bà ta còn phản đối cả việc Tổng thống Jacques Chirac vào thăm ông Arafat, và ông Chirac đã từ bỏ ý định.

Tự phong cho mình vai trò một người gác cổng dữ tợn, bà ta đóng đô tại chỗ, kiểm soát việc ra vào, ra lệnh cho các bác sĩ, sỉ nhục Nasser Al Qidwa, người cháu của Yasser Arafat và là đại sứ Palestine tại Liên Hiệp Quốc đến thăm ông. Bà kiểm duyệt các thông tin y tế, duy trì tình trạng mù mờ về tình trạng sức khỏe của người chồng. Ngày 8/11, khi Yasser Arafat đã bị hôn mê sâu, bà tuyên bố trực tiếp trên kênh truyền hình Al Jazeera : « Một nhúm những kẻ âm mưu muốn tiếm quyền đã đến Paris để tìm cách chôn sống Abou Ammar (biệt danh chiến đấu của Arafat)…Nhưng ông đang rất khỏe và sẽ trở về ».