Trần Thanh Cảnh - "Văn tán gái"!

 

Ông bạn Huy Đức sau khi đọc hầu hết sách của tôi, bèn đưa ra kết luận xanh rờn vậy!

Chợt nhớ ngày xưa, ông nhà văn Kim Lân cũng từng bảo ông Nhà thơ Hoàng Cầm quê tôi thế này: "Thơ của ông chỉ để chim gái"!

Nghe xong, cụ Hoàng Cầm cười khì khì.

Còn tôi, dĩ nhiên cũng cười. Mà tại một bữa rượu khác, nghe tay Huy Đức lột trần những "âm mưu à ơi, tình tang, đò đưa" trong truyện, tôi phải rót cho y một ly đúp để bịt miệng! Kẻo hắn phun ra hết, là mình hết "thiêng" với các nàng.

Thực ra, tôi mới biết Huy Đức khoảng hồi 2012 gì đó, sau khi cuốn Bên Thắng Cuộc được công bố. Tôi đọc. Và thích ngay. Rồi tìm gặp nhau đàm đạo chuyên văn chương thế sự. Dịp gần đây Huy Đức chuyển hẳn ra Hà Nội ở, gần quê tôi nên càng hay gặp cà phê cà pháo, trà lá, ngao du đây đó, rượu chè...

Tôi đánh giá cực cao bộ sách Bên Thắng Cuộc!

Đó là bộ sử ký của nước Việt về một thời chưa xa, với thật nhiều tư liệu và những sự kiện, nhân vật thực, sống động được lột tả bằng một ngòi bút trung thực, dũng cảm và sắc sảo. Rất nhiều nhân vật VIP và các "gia đình chính trị lớn" của một thời, có tên trong bộ sách hiện vẫn còn đang sống, nhưng không có ai lên tiếng công khai phản bác tác giả. Bởi đơn giản là Huy Đức đã viết bộ này hoàn toàn theo phong cách "phi hư cấu- nonfiction", khác hẳn với tôi, vốn sở trường "fiction"!

Để viết "phi hư cấu", dạng sử ký như vậy đòi hỏi phải có lượng tư liệu thực khổng lồ. Theo dự cảm của một người cầm bút, để làm nên bộ sách 2 tập lừng lẫy kia, sau lưng nó phải là một núi tư liệu. Một núi. Chứ không, có thể nói là vài núi!

Sau này, tất cả những nhà văn, nhà nghiên cứu cứu, trí thức...muốn biết về tình hình toàn diện ở nước Việt sau năm 1975, bắt buộc phải đọc bộ sách Bên Thắng Cuộc của Huy Đức!

Như vậy cùng với Bên Thắng Cuộc, tên tuổi Huy Đức- Osin- Trương Huy San đã in dấu ấn không bao giờ phai mờ trong nền văn hóa nước nhà. Chắc chắn. Vĩnh viễn. Hay nói như một người bạn chung của chúng tôi, nữ sĩ Nguyễn Thị Tịnh Thy : "Huy Đức, anh chết cũng được rồi"! Vì Huy Đức đã viết được một bộ sách trứ danh kể trên, bộ sách mà bất kể kẻ cầm bút nào viết được, cũng sẵn sàng nhắm mắt xuôi tay mãn nguyện! Coi như đã xong việc của đời mình.

Tất nhiên, là một bạn văn chương tâm đắc và "ẩm giả" thường xuyên, tôi không muốn Huy Đức chết! Bởi ở đời, tìm được người tri kỷ cả văn lẫn rượu, thực sự còn khó hơn tìm một người tình nhiều!

Nên hôm nay 01/09/2024, tròn 3 tháng Nhà báo Huy Đức bạn tôi bị tạm giam, tôi ngồi viết mấy dòng nhớ bạn. Dù hai phong cách viết của chúng tôi hầu như trái ngược nhau. Thậm chí đề tài cũng khác nhau: [Huy Đức viết thời hiện tại, còn tôi chủ yếu viết về lịch sử].Nhưng chúng tôi thống nhất và tâm đắc với nhau cao ở một điểm: viết cho dân Việt đọc. Và chỉ viết những gì có ích cho cuộc đời, cho dân cho nước!

Là một trí thức dấn thân, Huy Đức đã xác định mọi khả năng có thể xảy ra với mình. Nhưng Huy Đức sẵn sàng chấp nhận tất cả. Bởi nếu sợ hãi điều gì, khi viết xong Bên Thắng Cuộc ở Mỹ, Huy Đức đã không trở về Việt Nam. Bởi vậy, cái chuyện đang xảy ra với Huy Đức nó cũng bình thường thôi. Với một người lính cựu đã từng đóng quân phòng thủ ở phía Bắc, rồi kinh qua chiến trường Tây Nam khốc liệt, những chuyện đó càng quá thường.

Chỉ mong rằng dù đang [buộc phải] ở chỗ nào đấy, Huy Đức vẫn có thể cảm được tấm tình của bạn bè dành cho mình.

Hãy luôn khỏe mạnh và yêu đời như vẫn, bạn nhé! Như cụ Hồ Chí Minh xưa đã viết:

"Sự vật xoay vần đà định sẵn

Hết mưa là nắng hửng lên thôi

Đất trời một thoáng thu màn ướt

Sông núi muôn trùng trải gấm phơi

Người cùng vạn vật đều phơi phới

Hết khổ là vui vốn lẽ đời"

Rồi sẽ đến lúc chúng ta lại gặp nhau, nhắp chén trà, nâng ly rượu bình chuyện văn thơ thế sự mà.

Ps: Ảnh uống trà tại nhà riêng Huy Đức.

TRẦN THANH CẢNH 01.09.2024