Phúc Lai - Nhận xét về thông tin hóng được sau ngày thứ 102 của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine (05/06/2022)

 

1. Trên hướng Kharkiv.

Theo bản tin Bộ Tổng tham mưu Ukraine, quân Nga tăng cường hoạt động ở hướng này gồm có:

• Pháo kích dữ dội các vị trí của Ukraine theo hướng Slobozhansky, ngoài ra còn bắn vào cơ sở hạ tầng dân sự ở các khu vực Bazylivka, Kutuzivka và Petrivske.

• … ráo riết khôi phục cơ sở hạ tầng giao thông và xây dựng các tuyến đường sắt, cầu phao vượt sông trên các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm…

• … tích cực phòng thủ, các nỗ lực chính được tập trung vào việc duy trì các biên giới bị chiếm đóng: tăng cường hoạt động của công binh, làm vững chắc hệ thống công sự…

• Các kênh thông tin không chính thức của Nga, ví dụ như trên Telegram cũng xác nhận việc quân đội Ukraine đã bắt đầu những đợt phản công của mình ở vùng phía bắc tỉnh Kharkiv.

Bình loạn: Ngày hôm qua có bác hỏi tui là tin Vesele được quân Ukraine chiếm lại được rồi phải không? Thì tui phải trả lời, tui có đọc được tin đó trên Facebook do một bác nào chia sẻ, nhưng hoàn toàn chưa có thông tin chính thức nào về việc này, và chính tui cũng rất mong chờ nó đến.

Vesele tỉnh Kharkiv là nút giao của hai đường giao thông P78 và M03 ở ngay phía bắc Izyum. Nếu như nó bị quân Ukraine chiếm thì việc vận tải tiếp tế cho cụm quân Nga ở Izyum và phía tây nam của nó sẽ cực kỳ khó khăn.

Ngày 03/06, kênh Telegram Pravda Gerashchenko đăng một đoạn video cảnh tấn công bằng pháo binh của Lữ đoàn 92 đang bắn vào các vị trí Nga ở Vesele.

Như vậy vẫn chưa có căn cứ cho rằng Vesele đã bị quân Ukraine chiếm lại, nhưng có một điều chắc chắn là họ đã chiếm được Petrivske, một điểm dân cư ở phía tây của Izyum và chỉ cách thành phố này có 16km đường chim bay. Thêm một thông tin nữa của Bộ Tổng tham mưu Ukraine là ngoài việc Nga pháo kích vào Petrivske, trong khu vực tỉnh Kharkiv này họ còn phải tổ chức củng cố hệ thống công sự phòng ngự (1) sửa chữa đường sá (2) và khôi phục cầu đường sắt (3).

Nếu quân Ukraine đã ở Petrivske thì họ hoàn toàn có thể pháo kích vào quân Nga ở bất cứ vị trí nào trong khu vực Izyum, tây nam của thành phố này và cả một phần tỉnh Donetsk bên kia sông Oskil. Với các tin tức trên đây thì có căn cứ để cho rằng hậu cần của cụm quân Nga ở Izyum đã bị uy hiếp và đánh phá rồi: cầu đường, kho tàng…

• Về phía quân Nga, ngoài việc pháo kích trên đây chúng ta đã điểm, còn có tin hôm qua quân Nga đã bắn vào cơ sở hạ tầng dân sự trong các khu vực định cư của Velyka Komyshuvakha, Virnopillya, Dibrivne, Nova Dmytrivka và Kurulka.

Đầu tháng Năm, chúng ta đã biết tiền quân của cụm quân Nga 22 BTG ở tây nam Izyum đã ở Sulyhivka, nhưng chính điểm dân cư này hiện nay cũng nằm trong cụm các điểm dân cư trên đây, đều là các điểm dân cư vây bọc Izyum theo hướng nam từ tây sang đông ở khoảng cách cỡ trên dưới 30 km. Điều đó cho thấy hiện nay cả một vòng cung phía nam Izyum từ tây sang đông đó, không còn quân Nga nữa mà họ đã rút về Izyum và có thể còn bố trí cả ở phía bắc thành phố này.

2. Tại sao trước đây Tư lệnh Phan Quang đề nghị bao vây cụm quân Nga ở Izyum, tui ngờ rằng đây là một ý kiến bất khả thi?

Như hôm qua chúng ta đã xem xét về Lữ đoàn cận vệ hợp thành 64, đơn vị đã mất gần hết lực lượng sau những trận đánh ở Izyum, thì đơn vị này với các thành tố của nó có thể đạt quân số 12.000 – 13.000 người, mặc dù lực lượng tấn công chính chỉ có 3 cụm tác chiến cấp tiểu đoàn (BTG). Ngoài ra trong thành phần của nó còn có 1 tiểu đoàn xe tăng; tiểu đoàn trinh sát; đại đội bắn tỉa, 2 tiểu đoàn lựu pháo tự hành (36 cỗ pháo); tiểu đoàn pháo phản lực phóng loạt (18 giàn phóng) là lực lượng tấn công. Về lực lượng phòng ngự có tiểu đoàn pháo chống tăng; sư đoàn phòng không (1) và sư đoàn tên lửa phòng không (1)

Theo thông tin nắm được từ lâu thì lực lượng Nga ở Izyum có 22 BTG, như thế có thể ước tính sơ lược cũng vào cỡ 7 hoặc 8 lữ đoàn, ngoài ra còn có các đơn vị độc lập như Sư đoàn xe tăng cận vệ số 4 “Kantemirovskaya” chẳng hạn.

Như vậy, nếu tính hú họa ra thì vào thời gian đầu của “phase 2” riêng chỗ Izyum này quân Nga đã đạt quân số cỡ 110.000 đến 120.000 người nếu các đơn vị hội đủ quân số. Tất nhiên với mô hình BTG thì quân số thực chiến cầm súng của của 22 BTG là khoảng dưới 10.000 cùng với lính trong các đơn vị xe tăng, pháo binh, phòng không… cũng có thể đạt con số 30.000 đến 40.000 người.

Như vậy để vây được một cụm quân có đến 120.000 người ở Izyum, quân Ukraine chắc chắn cần quân số khoảng 400.000 đến 500.000 người, bất khả thi và cũng không cần thiết.

Tui vẫn kiên trì với ý kiến cho rằng: (1) Mô hình BTG làm cho hạt nhân tác chiến là tiểu đoàn có khả năng dồn được một lượng hỏa lực mạnh, sức tấn công kinh khủng nhưng lại không đủ bộ binh (2) Quân đội Nga đã quá phung phí hỏa lực đạn pháo và tên lửa trong thời gian cuối của “phase 1” hay The Battle of Kyiv nên bước vào “phase 2” này họ không đủ hỏa lực theo đúng yêu cầu lý thuyết của chính họ (3) Các vấn đề về hậu cần và kỹ thuật của quân đội Nga là rất yếu kém, nếu không muốn nói là cực kỳ yếu kém, dẫn đến tình trạng xe pháo hỏng quá nhiều và không khắc phục được (4) Công nghệ quân sự thua kém quá xa so với đối thủ, dẫn đến thông tin tình báo của Nga thua dứt điểm Ukraine.

Đó là những nguyên nhân chung dẫn đến lực lượng Nga ở Donbas cũng như Izyum nói riêng, trên toàn mặt trận nói chung, không tiến nhanh được.

Quay lại với cụm quân Nga ở Izyum, như vậy việc bao vây họ khá là hoang đường, và đến những ngày vừa qua thực tiễn đã cho thấy dù chúng ta không nắm được thông tin, kể cả những thông báo chính thức của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cũng không đề cập nhiều nhưng rõ ràng là quân đội Ukraine đã hoạt động đều và rất mạnh. Vẫn dùng lối đánh sử dụng kỳ binh với các nhóm quân nhỏ, lợi dụng địa hình, vận dụng tốt hỗ trợ của vệ tinh, UAV, tình báo và gần đây là pháo binh.

Tất nhiên tui nói luôn để các bác đỡ phải nhắc: với cách đánh trường kỳ kháng chiến như vậy, thì Nga thiệt hại 10 Ukraine cũng cỡ 4, 5 người thậm chí hơn chứ không có ít. Cơ mà nếu cho rằng thiệt hại nhân mạng nhiều hơn như thế thì cũng chẳng sử dụng kỳ binh để làm gì. Ở khu vực Donbas sẽ bị thiệt hại nhiều hơn do hỏa lực tập trung của Nga.

Vì thế các mục tiêu gần là Vesele, xa là Kupyansk… quân Ukraine sẽ không chiếm, vì nếu như vậy thì quân Nga bất chấp chủ công mũi nhọn hay lực lượng hỗ trợ, sẽ cố sống cố chết mà phá vây. Họ sẽ rỉa tiếp, nhưng vào giai đoạn mới có một số vũ khí mới, sẽ tập trung nện vào đầu não, bộ chỉ huy, tướng tá…

3. Vậy ta nói đến tướng tá – thế nào mà hôm qua hôm kia gì đó lại ra đi thêm một bác tướng nữa, nhưng ở đây chúng ta sẽ nói chuyện vài bác khác.

Tập đoàn quân hợp thành 29 Nga vào tháng Ba có Tư lệnh là thiếu tướng Andrei Borisovich Kolesnikov từ 12/2021. Ngày 11/03/2022 đồng chí hy sinh ở ngoại ô Mariupol.

Andrei Kolesnikov, số phận mờ ám và bí ẩn

Thiếu tướng Andrei Borisovich Kolesnikov (ảnh), tư lệnh Tập đoàn quân hợp thành 29 của Quân khu miền Đông (VVO) đóng quân ở Zabaikal, Liên bang Nga. A. Kolesnikov sinh ngày 6 tháng 2 năm 1977 tại làng Oktyabrskoye, quận Povorinsky, vùng Voronezh, Nga.

Năm 1999, ông ta tốt nghiệp phân hiệu Kazan của Học viện Xe tăng Chelyabinsk, năm 2008 – Học viện Vũ trang hợp thành của Các Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga, năm 2020 – Học viện Quân sự của Bộ Tổng Tham mưu Các Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga. Andrei Kolesnikov từng là Tư lệnh Sư đoàn xe tăng Kantemirovskaya từ năm 2015 đến 2018. Năm 2021, ông ta được thăng quân hàm Thiếu tướng.

Vào ngày 11 tháng 3 năm 2022, Anton Gerashchenko, cố vấn của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ukraine, thông báo rằng Andrei Kolesnikov đã chết tại Ukraine. “Tin tốt là Thiếu tướng Andrey Kolesnikov, chỉ huy Tập đoàn quân hợp thành số 29 của Quân khu miền Đông (VVO), đã trở thành “kiện hàng thứ 200” vào ngày hôm nay,” Gerashchenko viết trên kênh Telegram của mình.

Thông tin về cái chết của Andrei Kolesnikov cũng xuất hiện trong kênh điện tín của dự án Ukraine “Hãy tự tìm kiếm”, được tạo ra để tìm kiếm thông tin về những người lính Nga đã chết hoặc bị bắt.

BBC lưu ý rằng, “theo các nguồn tin phương Tây, ba tướng Nga đã chết ở Ukraine…” Đồng thời viết thêm: các nguồn tin không tiết lộ tên của ông ta, nhưng lưu ý rằng ông ta đến từ Quân khu phía Đông. Ngay trước đó, có thông tin cho rằng hai thiếu tướng thuộc Tập đoàn quân đoàn vũ trang hợp thành số 41 của Quân khu trung tâm, Phó Tư lệnh Andrei Sukhovetsky và Tham mưu trưởng, Phó Tư lệnh thứ nhất Vitaly Gerasimov, đã thiệt mạng tại Ukraine.

Sở dĩ tại sao tui lại phải tập trung dẫn kỹ và nhiều thông tin về Andrei Kolesnikov vì ngay trên Wikipedia tiếng Nga cũng viết khá khôi hài là “Theo nguồn tin Ukraine thì Andrei Kolesnikov chết ngày 11 tháng Ba năm 2022 trong Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.”

Giai đoạn 10 ngày giữa tháng Ba bắt đầu thời gian người ta quan tâm nhiều đến Mariupol, nơi mà Putox đặt yêu cầu quân tướng của mình phải chiếm bằng được thành phố. Đây cũng là thời điểm bắt đầu nhịp điệu hy sinh của các tướng Nga, “mở hàng” bằng Andrei Sukhovetsky (1/3) và sau đó là Vitaly Gerasimov (10/3). Nếu chỉ trong vòng một ngày sau Vitaly Gerasimov, đến lượt Andrei Kolesnikov thì đúng là một tin sốc cho quân Nga.

Nói thêm: Hồi VITALY Gerasimov tử trận ở Kharkiv, có bác mừng quá viết trên Facebook: Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga V. Gerasimov đã chết ở chiến trường Ukraine. Nhưng chuyện nhầm lẫn đó chưa sao, mà buồn cười nhất là có một KOL cho Nga, nếu tui nhớ không nhầm thì là bác nhà báo, phó tổng biên tập một tờ báo trung ương vội vội vàng vàng viết ngay: Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, đại tướng VALERY Gerasimov ra chiến trường làm gì để bị chết… và bác ta viết lập lờ kiểu như tin một tướng Gerasimov nào đó chết trận là tin giả.

Nhưng mà người cảnh giác thì vẫn phải xem cho kỹ, hóa ra có VITALY Gerasimov chết thật và VALERY Gerasimov thì mãi đến cuối tháng Tư mới tới Izyum để thị sát chiến trường.

Vì thế việc Nga không xác nhận tin Andrei Kolesnikov tử trận cũng là bình thường. Sau đó cả tháng thỉnh thoảng giới dư luận viên cấp cao người Việt Nam cũng đưa lên tin “bóc phếch” về cái sự “còn sống” hay “hồi sinh” của ông này.

Chỉ vài hôm sau, ngày 15/03 cũng ở đâu đó quanh Mariupol, trong chuỗi những trận đánh của mình Trung đoàn Azov đã tiêu diệt thiếu tướng Oleg Yuryevich Mityaev (sinh năm 1974 ở Orenburg, KIA ngày 16 (15) tháng 3 năm 2022, Mariupol). Ông này chết trận khi đang là Tư lệnh sư đoàn 150 bộ binh cơ giới và đang chỉ huy đơn vị của mình bao vây Mariupol.

Sau đó những thông tin ai thay thế làm Tư lệnh Tập đoàn quân, chúng ta không có cho đến hôm nay đồng chí thiếu tướng Roman V. Kutuzov (ảnh) chết ở Mykolaiivka (Popasna) khi đang là tư lệnh Tập đoàn quân 29 và đồng thời chỉ huy Tập đoàn quân số 1 DPR. Có lẽ đây là một Tập đoàn quân khá... sát tư lệnh.

Đồng thời chúng ta cũng sẽ thấy cách đánh của Ukraine vẫn sẽ tập trung vào hậu cần: đạn dược xăng dầu và các trung tâm đầu não. Đối với binh lính, hàng ngày họ đối mặt với bom đạn, tinh thần đủ xuống thê thảm rồi, nhưng tầng lớp sĩ quan và tướng lĩnh mới là bọn lì lợm. Khi bị “đánh què” đầu não thì quân ở dưới cũng sẽ tự tan vỡ.

4. Về tình hình tuyến Serevodonetsk – Lysychansk và Kherson, chúng ta cần theo dõi thêm để mai nhiều nhiều tin ta sẽ bàn tiếp.

PHÚC LAI 06.06.2022