Dũng Phan - Beckenbauer, dị nhân của bóng đá thế giới

 

Bức ảnh tôi dùng để minh họa cho bài viết này là hình ảnh kiêu hùng nhất trong lịch sử bóng đá thế giới. Bán kết World Cup 1970, Đức gặp Ý vào ngày 17/06/1970.  Đó là trận đấu được mệnh danh là hay nhất thế kỷ 20, niềm cảm hứng của mọi cuốn truyện tranh, bộ phim về bóng đá.

Tỉ số 4-3 nghiêng về phía Ý với đủ mọi cung bậc cảm xúc, rượt đuổi kịch tính. Nhưng thứ để biến trận đấu này thành “trận đấu thế kỷ”, để khiến sân vận động Azteca ở thủ đô Mexico phải khắc bảng đồng bên ngoài sân để nói lời cảm ơn, chính là chi tiết Hoàng đế Franz Beckenbauer bị gãy xương quai xanh trong trận đấu nhưng không rời sân. Ông yêu cầu buộc chặt cánh tay lại, chơi hết 120 phút (kể cả hiệp phụ).

Thế là một hình ảnh bi tráng xuất hiện trên sân, Beckenbauer với cánh tay và bộ ngực buộc trắng xóa vẫn dẫn đồng đội xông lên phía trước. Chi tiết cực đắt ấy biến một trận bóng đá thành một bộ phim sử thi.

Không bao nhiêu người may mắn sống vào thời đại ấy để chứng kiến trận đấu tuyệt vời ấy. Nhưng dù có xem qua các thước phim YouTube, bạn vẫn lặng người khi nhìn Beckenbauer với một cánh tay bó chặt trắng toát mà vẫn lăn xả. Người Đức đã nhìn vào ông, chiến đấu kiên cường như đội trưởng của mình. Họ đã ghi bàn, đã rượt đuổi người Ý cho tới những giây cuối cùng hiệp phụ. Tất cả tính cách Đức, con người Đức, ý chí Đức lột tả toàn bộ qua một trận bóng của Beckenbauer.

Beckenbauer, nói theo kiểu dễ nghe là “dị nhân”, nói theo kiểu thô bạo thì đó là “quái thai” của bóng đá thế giới:

1/ “Quái thai” ở vị trí “libero”:

Một cầu thủ chơi ở hàng hậu vệ mà rất kỳ lạ, anh ta linh hoạt di chuyển xuống phía dưới hàng thủ để bọc lót mỗi khi mất bóng bên sân nhà. Là nút chặn đầu tiên khi đối thủ tấn công từ vòng tròn giữa sân, là người nhô cao lên ở giữa hàng tiền vệ để tổ chức tấn công cho đội nhà mỗi khi có bóng. Và cũng là người khi cần thiết thì xâm nhập vòng cấm, ập vào dứt điểm như một tiền đạo. Đó chính là libero – vị trí đã gần như tuyệt chủng trong bóng đá hiện đại.

Những yêu cầu ấy đòi hỏi Libero phải là một cầu thủ hoàn hảo: Thể lực tốt (đương nhiên rồi), đa tài trong mọi vị trí trên sân (tham gia từ dưới lên trên), đầu óc phán đoán chính xác tình huống, và đặc biệt thông minh. Một người không đủ trí tuệ, mà chỉ chạy hùng hục như trâu húc mả, thì cũng không chơi được libero. Vậy mà Beckenbauer là người đã đưa vị trí này trở thành huyền thoại, đồng thời điều khiển cả đội bóng vây quanh ông. Tại đội tuyển Tây Đức và Bayern Munich, Beckenbauer là điểm tựa cho G.Muller bắn hạ đối thủ, là chốt chặn trước mặt Sepp Maier bay nhảy, và còn là thiên thần chắp cánh cho toàn đội bóng.

2/ “Quái thai” vì sự hoàn hảo:

Beckenbauer là hậu vệ duy nhất trong lịch sử hai lần giành Quả bóng vàng (1972 và 1976). Đoạt đầy đủ World Cup, Euro, Champions League và Quả bóng vàng. Trong bình chọn về sự vĩ đại, cùng với Maradona, Pele và Johan Cruyff, họ là “Tứ trụ” ( họ đã ở vĩnh biệt chúng ta hết rồi.)

Ok. Đủ vĩ đại rồi đúng không? Nhưng chưa đủ với Beckenbauer. Trên cương vị huấn luyện viên, ông dẫn dắt Đức vô địch World Cup 1990. Trên cương vị quan chức, giúp Đức giành quyền đăng cai World Cup 2006 nhờ uy tín với Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA). Chính từ nền tảng World Cup 2006 trên sân nhà, Đức mở ra cuộc cách mạng mới để đi tới thành công như hôm nay. Tức là Beckenbauer vĩ đại xuyên suốt cả lịch sử World Cup không chỉ trên cương vị cầu thủ (World Cup 1974), Huấn luyện viên (World Cup 1990), mà còn là nhà tổ chức (World Cup 2006).

Với Câu lạc bộ, tài năng của ông đưa Bayern giành ba danh hiệu C1 liên tiếp. Sau này còn quay lại Bayern một lần nữa trên cương vị huấn luyện viên để đưa “Hùm xám” đến với danh hiệu vô địch Bundesliga mùa giải 1994-1995.  Rồi khi cáo lão về già thì làm chủ tịch danh dự tại Bayern Munich để hoạch định chiến lược.

Kết luận nhé: Beckenbauer không chỉ đa tài đa nghệ ở trên sân cỏ, mà còn đa tài đa nghệ khi bước chân vào cương vị lãnh đạo. Người không chỉ quán xuyến "Die Mannschaft", mà còn hoạch định kế hoạch cho nền bóng đá quốc gia này khi rời xa sân cỏ. Như một câu nhận xét đầy súc tích mà một fan hâm mộ đã nói “Hoàng đế Beckenbauer là bậc thầy về múa rối, ông đứng đằng sau, giật dây, và điều khiển tất cả”.

Đối với nhiều người (trong đó có tôi), Beckenbauer mới là cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử bóng đá thế giới. Bốn năm trước, tôi đặt ông vào vị trí một trong 5 cầu thủ ảnh hưởng lớn nhất đến nhận thức của bản thân. Beckenbauer vừa là một cầu thủ, vừa là một huấn luyện viên, vừa là một quan chức, cũng là một vị chủ tịch, tất cả các vai trò được giao thì ông đều lịch lãm, bản lĩnh, và thật sự xuất sắc.

Cương vị cầu thủ, tài năng của ông được đặt cạnh với Pele và Maradona. Cương vị huấn luyện viên, ông hơn hẳn Pele, Johan Cruyff và Maradona khi dẫn dắt nước Đức đi đến chức vô địch World Cup lần thứ ba trong lịch sử. Trên bình diện câu lạc bộ, ông không kém Di Stefano ở Real Madrid. Cương vị quản lý, ông hơn tất thảy những huyền thoại bóng đá khác được nêu tên nãy giờ khi dựng xây một đế chế Bayern Munich, một nền bóng đá Đức hùng mạnh có tính kế thừa của ngày hôm nay. Nếu tạo hóa trêu ngươi để Franz Beckenbauer không xuất hiện trên bầu trời nước Đức. Lịch sử bóng đá thế giới đã viết lại.

Beckenbauer là người nói cho các vị biết, cầu thủ không chỉ là quần đùi áo số, mà đôi khi còn là một quý ông thực thụ với tài năng và trí tuệ ở tất cả mọi cương vị. Là lý do tôi khẳng định ông vĩ đại nhất. Vì cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử phải là người biết thoát ly ra chính hai chữ cầu thủ.

Và người ấy đã ra đi vào ngày hôm qua.

DŨNG PHAN 09.01.2024 (Tựa bài do Thụy My đặt)