Phúc Lai - Nhận xét về thông tin hóng được sau ngày thứ 55 của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine (19/04/2022)

 

1. Trong 24 giờ qua quân đội Ukraine vẫn tiếp tục phản công ở đông nam Kharkiv, còn quân Nga thì tăng cường lực lượng ở Izyum.

Bình loạn : Hôm qua 19/4 Lữ đoàn 93 của Ukraine đã phản công chiếm được điểm dân cư Chuhuiv (đông nam Kharkiv, cách thành phố 40 km) tiếp theo chiến thắng ngày hôm kia (chiếm 3 điểm Bazaliivka, Lebyazhe và Kutuzivka.)

Quân Ukraine càng đến gần Kupyansk thì đường tiếp vận cho chiến trường miền đông Ukraine càng khó khăn cho quân Nga. Nếu chúng ta xem trên bản đồ thì sẽ thấy, với quân đội Nga có hai hướng tiếp vận cho chiến trường:

– Thứ nhất, từ tỉnh Rostov thẳng vào Donbas. Nếu như vậy Nga sẽ phải vận tải một lượng lớn vật chất, kỹ thuật theo tuyến đường sắt và đường bộ từ Belgorod xuống, ít nhất là 250 đến xa nhất là 450 km. Sau đó theo các tuyến đường ngang vận chuyển vào mặt trận Donbas.

– Thứ hai, dùng đường sắt kéo hàng từ Belgorod đến thẳng Kupyansk, từ đó hàng vào mặt trận chỉ còn có hơn 100 km. Đây là con đường cực kỳ thuận lợi và nhanh vì nó dùng đường sắt được gần đến tuyến đầu. Tuy nhiên việc trước đây cầu đường sắt huyết mạch ở Belgorod bị phá hoại chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình này. Tui tin là Nga sẽ cố gắng khắc phục sự cố này càng sớm càng tốt.

Có lẽ việc tấn công vào Kupyansk cũng sẽ là mục tiêu ưu tiên của Ukraine, do đó ở đây đã diễn ra những trận đánh ác liệt. Trích bản tin của Bộ tổng tham mưu Ukraine: “Do bị tổn thất nặng nề, quân xâm lược đã rút tiểu đoàn chiến thuật của Trung đoàn thiết giáp 237 thuộc Sư đoàn bộ binh cơ giới số 3 thuộc Tập đoàn quân hợp thành 20 của Quân khu miền Tây từ Kharkiv về Soloty (Belgorod Oblast) để phục hồi khả năng chiến đấu.”  

2. Cũng trên hướng Izyum, quân Nga cũng đã có những nỗ lực phi thường để tấn công theo hướng Sulyhivka và Dibrivne.

Bình loạn : Dibrovne và Sulyhivka đều cách Slovyansk từ 40 đến 50 km. Theo đánh giá của giới quân sự phương Tây, thì cụm quân Nga ở Izyum có 22 BTG, hoàn toàn có thể làm nên chuyện nếu được sử dụng hợp lý. Tuy nhiên cho đến nay những nỗ lực của họ chỉ thu được những kết quả khá khiêm tốn.

Như hôm qua tui đã viết, việc cụm quân này tấn công có kết quả được đến Slovyansk sẽ là một thành quả của một nỗ lực cực kỳ to lớn. Nhưng không biết khi đến được đó thì họ còn lại được bao nhiêu lực lượng, và sau lưng họ thì có cái gì. Hiện nay đường tiếp vận và liên lạc của cánh quân này cũng đã rất khó khăn.

Còn các chuyên gia quân sự phương Tây cũng đồng ý với lão xe ôm là tui cùng tham mưu trưởng vỉa hè Phan Quang : gần như chắc chắn Ukraine sẽ dồn sức vào khu vực này để có được những chiến quả ảnh hưởng đến cục diện chiến trường.

Bổ sung thông tin: Trên mạng xuất hiện video quay cảnh quân Nga dùng trực thăng vận đổ quân xuống đâu đó gần Izyum trong hôm qua. Điều này góp phần khẳng định cụm quân Nga ở đây bị uy hiếp thực sự và khó khăn về đường vận chuyển quân cũng là có thật, nếu không thì họ chẳng cần phải dùng trực thăng vận để làm gì.

3. Các cuộc tấn công của Nga và ly khai trong khu vực Donbas như thế đã diễn ra đến ngày thứ ba. Các đặc điểm của nó như sau:

Đầu tiên là nghe tin Nga tấn công rất mãnh liệt ở mũi Kreminna và sau đó đã chiếm được điểm dân cư này. Các thông tin từ phương tây cũng khẳng định điều đó, và tui cũng không nghi ngờ việc Nga cũng nhanh chóng đưa tin này. Đó là hôm qua, còn hôm nay thì lại có tin là phía Ukraine đã phản công và chiếm lại nó trong đêm.

Các lực lượng Ukraine được cho là đã đẩy lùi nỗ lực tiến công của Nga vào Avdiivka, Popasna và Rubizhne vào đêm ngày 18 tháng Tư. Thậm chí quân Ukraine còn chiếm được điểm dân cư Mariinka vào ngày hôm qua 19/04, dù hôm trước Nga đã tăng cường quân đến đây.

Các lực lượng Nga tăng cường các chiến dịch tấn công ở các đồn Donetsk và Luhansk vào ngày 19 tháng Tư. Pháo binh Nga tiếp tục nhắm vào Popasna, Rubizhe, Lysychansk, và Severodonetsk, đồng thời bắn vào nhiều khu dân cư khác nhau ở Donetsk Oblast trong 24 giờ qua.

Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố rằng quân đội Nga đang củng cố ở khu vực lân cận Adviivka. Còn nguồn tin của Nga cũng tuyên bố rằng quân đội Nga tiến vào Torske để bao vây các vị trí của Ukraine ở Lysychansk, Severodonetsk và Rubizhne.

Bình loạn : Rubizhne đã bị quân Ukraine phản công chiếm từ hôm kia, Nga nếu tăng cường quân đến đây thì hai bên lại vào thế giằng co giành đi giật lại từng mảnh đất rồi.

Thông tin từ diễn đàn quân sự Anh – Mỹ tui hóng được bình luận về những thông tin tương tự như của ISW đưa tui xin tường thuật lại như thế này:

– Theo các thông tin của quân đội và giới chức Ukraine đưa ra, thì tấn công của Nga ở Donbas là rất mãnh liệt. Trên thực tế các nguồn tình báo của họ nắm được thì cả việc oanh kích (pháo bắn chuẩn bị và ném bom) lẫn tấn công bằng lực lượng cơ giới không quá mạnh như dự đoán và như báo cáo của quân đội Ukraine.

– Nga đã rất nỗ lực tổ chức tiếp vận đến ngay sau lưng các đội tấn công đồng thời tổ chức cả chữa chạy xe – máy khí tài tại trận địa. Đây là những cố gắng rất đáng ghi nhận, rút kinh nghiệm lần trước ở Kyiv đã rất yếu kém về khâu này.

Bình loạn : Hóng tiếp trong diễn đàn, thì ý kiến thận trọng nhất cho rằng: phải chăng Nga còn giấu bài, tức là còn chiến thuật gì khác nữa, khi trong hai ngày vừa qua tấn công khá… hiền dịu? Ý kiến lạc quan nhất thì cho rằng, Nga thực sự là chưa đủ thời gian để chuẩn bị cho trận đánh The Battle of Donbas nên còn chưa hội đủ hỏa lực hỗ trợ theo lý thuyết chiến tranh của họ.

Tui thì suy luận thế này: Việc đánh giá thận trọng là cần thiết, nhất là với các chuyên gia quân sự, nhưng ý kiến lạc quan cũng rất đáng chú ý. Cần để ý, trong những ngày vừa qua và vài ngày tới, thời tiết ở Donbas tiếp tục mưa sẽ gây khó khăn cho tấn công bằng các mũi đã cơ giới hóa cao độ như quân đội Nga hiện nay, do đó họ rất nên bù bằng hỏa lực hỗ trợ. Ấy thế mà chính tình báo phương Tây cũng nhận thấy việc dùng pháo binh bắn vào hệ thống phòng ngự của Ukraine là tương đối yếu so với lý thuyết “nhẽ ra phải nhìn thấy.” Tui vẫn tin là những nguồn tin khác tui nắm được về tình trạng thiếu đạn cho pháo binh của Nga vẫn chưa thực sự khắc phục được.

Bổ sung thông tin: Cũng bọn tây này đánh giá: việc sử dụng không quân của Nga không đạt hiệu quả cần thiết – mô tả chính xác là xuất kích nhiều nhưng không hỗ trợ được cho các đơn vị mặt đất là bao nhiêu một phần vì thời tiết không thuận lợi. Một phần vì họ buộc phải dùng bom ngu tên lửa ngu và khi đó máy bay phải sà thấp xuống để tấn công.

Bình loạn : Stinger, “Đinh ba Anh quốc” mới nhận được rất nhiều các bạn giặc lái nhé! Bình loạn tiếp về đại thể: đánh nhau mà giằng đi giật lại các điểm dân cư như thế này thì có đến Tết Công-gô không xong, thậm chí Duyệt binh 09/05 sẽ phải chuyển từ năm nay sang năm… 2023 mất.

4. Chuyện xe tải.

The Battle of Donbas chưa bắt đầu, các chuyên gia phương tây đánh giá bước vào trận chiến này, Nga có lợi thế rõ rệt về tiếp vận, hậu cần… vì đường vận chuyển chỉ còn có cỡ 100 km và vùng Donbas thì bằng phẳng hơn nhiều. Nhận định này làm nhiều kênh truyền thông, YouTube… vồ lấy và đưa đi đưa lại. Tui thì không hề có ý theo chủ nghĩa lạc quan cho Ukraine, nên thận trọng chưa đánh giá về vụ này, nhưng đến nay thì chỉ xuất hiện trong đầu suy nghĩ thế này thôi:

Bình loạn : Cứ cho đúng là 100 km đi, nhưng là (1) mùa lầy lội, không phải là xe tải mà phải là siêu xe tải, vừa là xe quân sự vừa là xe nhiều trục (3 trục chủ động trở lên) mới chạy được và (2) 100 km đó đầy là gạch vụn, đường sá bị phá hủy… đi theo một xe tải phải có bét ra vài lính đi dọn đường hết hơi chứ đùa à. (3) Nga còn đủ xe tải quân sự không hay lại dùng xe dân sự rồi?

Hóng tiếp một trang nào chuyên về xe tải quân sự, họ dẫn một chuyên gia logistic của quân đội Mỹ. Ông này cho rằng với số lượng xe tải bị mất trong giai đoạn đầu của cuộc chiến The Battle of Kyiv, nếu nền sản xuất công nghiệp quân sự bình thường không bị trừng phạt Nga cũng cần 6 tháng mới bù đắp được, còn như hiện nay thì… không biết đến bao giờ.  

Bình loạn : Do đó nếu trên đây đọc thông tin là Nga đã tổ chức tiếp vận được đến sau lưng của các mũi tấn công, thì quả là những nỗ lực phi thường. Tuy nhiên Tây họ đã biết thì nghĩa là Ukraine cũng biết, chẳng nhẽ người ta để yên cho xe tải Nga chạy loăng quăng như thế chắc? Vài hôm nữa lại phải đi đếm xác xe tải mất thôi.

5. Ở mặt trận phía nam, quân Nga vẫn có những cố gắng tấn công ở Oleksandrivka (tây Kherson) nhưng lại mất trắng một tiểu đoàn (BTG) bị tiêu diệt ở ngoại vi Mykolaiv.

Bình loạn : Tin dạng mất một tiểu đoàn như thế này, nếu chúng ta để ý sẽ thấy phía Ukraine rất ít chính thức đưa tin mà thường thấy từ những nguồn ở ngoài, nhưng một số ngày sau thì tin tức lại khẳng định là họ đã từng thắng rất to. Tui cũng phải công nhận là họ làm truyền thông rất tốt, nhất là với những chuyện liên quan đến thảm họa nhân đạo như ở Bucha chẳng hạn. Còn Nga thì ngay cả những tin chiến thắng hay chìm tàu đều rất bị động và lúng túng.

6. Từ hôm qua đến hôm nay, trên tường nhà tui cũng có mà trên tường nhà tham mưu trưởng Quang cũng thấy dạng ý kiến kiểu: mấy ông này đánh giá chủ quan, thậm chí “gọt chân cho vừa giày.”

Tui cũng có nói với cậu nào đó: là anh bạn không theo dõi từ đầu thôi, chứ nếu theo dõi các bài viết của chúng tôi từ đầu chiến tranh bao giờ chúng tôi cũng đánh giá hết sức thận trọng và khách quan. Riêng về Phan Quang sau khi khắc phục được điểm yếu là hổng kiến thức về xe tải, thì thực ra hắn giỏi, phải nói là kiến thức quân sự của hắn giỏi hơn tui nhiều, tui chỉ dựa hơi hắn mà thôi. Buồn cười nhất có cậu nào sinh hoạt trong chi bộ của hắn bảo: “Xem YouTube in ít thôi” – tui mà mà bạn cậu ta thì tui block luôn khỏi phải nghĩ, còn tui mà là Quang thì nhẽ ra tui phải bảo: có mà bọn YouTube cũng đang hóng của tao thì có đấy.

Câu chuyện chỉ có là, từ đầu chiến tranh tui có nắm được là… xe tải của quân đội Nga rất kém và thiếu. Ngoài ra tui có biết được một khía cạnh lý thuyết mà cả hai bên quân đội Nga và Ukraine đều nắm rất vững:

– Thứ nhất, cách tấn công truyền thống xô-viết sẽ là pháo binh bắn chuẩn bị, sau đó là các mũi đột kích mạnh tấn công dựa trên xương sống là các quả đấm mạnh của lực lượng xe tăng thiết giáp, kết hợp với bộ binh cơ giới; đảm bảo trên không có hỗ trợ của không quân.

– Thứ hai, để chống một thế trận tấn công như thế, nhất thiết phải xây dựng được một đối trận phòng thủ có chiều sâu và chủ động, nhiều tầng nhiều thứ vũ khí khí tài để làm nhiệm vụ chống tăng: các trận địa mìn, cự mã chống tăng, hào… Sau đó là các loại pháo chống tăng kết hợp với bộ binh sử dụng vũ khí chống tăng cá nhân. Phía sau có các lực lượng pháo tự hành chống tăng cơ động sẵn sàng tiến đến lấp các lỗ hổng mà xe tăng địch tạo ra được trên tuyến phòng ngự. Sau cùng là sự hỗ trợ của lực lượng pháo binh cũng như máy bay cường kích tấn công vào các mũi cường tập của địch.

+ Điểm thứ nhất, Nga đến nay vẫn giữ nguyên, chỉ khác là họ giảm số lượng bộ binh đi bằng chân và phát triển mô hình Cụm tác chiến cấp tiểu đoàn BTG, có khả năng cơ động và được hỗ trợ trực tiếp bằng pháo binh biên chế thẳng cho tiểu đoàn, đồng thời có thể được hỗ trợ từ pháo binh cấp sư đoàn và tập đoàn quân.

+ Điểm thứ hai, rõ ràng là có sự thay đổi nghiêm trọng về chất trong cách tiếp cận chống xe tăng của quân sự hiện đại. Sự ra đời của các vũ khí chống tăng thông minh của thời đại mới đã làm thay đổi hẳn cách tiếp cận, dẫn tới việc quân đội Ukraine đã không còn tổ chức chống tăng kiểu đối đầu nữa, mà chuyển sang phân tán lực lượng sau đó đánh vào sau lưng của các mũi tấn công của Nga.

Đến đây thì đã bộc lộ các điểm yếu của của mô hình BTG Nga: Không đủ bộ binh để bảo vệ xe tăng, bộ binh không đủ xe thiết giáp để chở đi theo đội hình xe tăng, thiết giáp chở quân bất chấp được Nga quảng cáo rùm beng nhưng tỏ ra quá yếu kém trong tự bảo vệ, tổn thất lớn.

Xuất phát từ lý thuyết đó, tui mất mấy ngày đầu chiến tranh để quan sát, chủ yếu là để khẳng định về kỹ năng và tinh thần quyết tâm của người Ukraine và quân đội của họ, sau khi chứng kiến tui khẳng định là họ sẽ thắng và chắc chắn Nga sẽ thua, đến bây giờ vẫn tin chắc như vậy.

Và cũng chính những suy luận đó được chứng minh trên thực tế ở bắc Kyiv, Sumi… khi mà quân đội Nga ở đây:

– Sa vào các trận chiến đường phố cả trong các khu làng, khu dân cư nhỏ… sau đó xe tăng bị diệt, bộ binh lực lượng quá mỏng không giữ được điểm. Cuối cùng việc chiếm được điểm lại không giữ được, không có ý nghĩa gì trên thực tế về mặt quân sự.

– Yếu kém về tổ chức và hậu cần, đặc biệt thiếu xe tải trên đường tiếp vận quá dài, dẫn đến quân đội bộc lộ ra là quá bần cùng, thua thảm chỉ vì chết đói.

– Sau khi chết đói và chết rét, không đủ gạo đạn, thì cũng chẳng cần phải đánh nữa, họ cũng sẽ phải tự rút.

+ Vậy ở trận đánh Donbas lần này thì sao?

– Sẽ có một số yếu tố lặp lại, ví dụ như các thế trận chống tăng. Xe tăng Nga lại vẫn có thể chiếm được điểm dân cư, lại đánh nhau nhì nhằng bên trong và cuối cùng lại bị đốt bằng vũ khí chống tăng hiện đại mà hiện nay Ukraine có rất nhiều. Bộ binh đi theo xe tăng có thể tăng thêm về số lượng, nhưng chất lượng không tăng, tinh thần chiến đấu đảm bảo thấp.

– Sẽ có một số thay đổi, ví dụ đường tiếp vận của Nga ngắn lại, nhưng không vì thế xe tải Nga sẽ đủ và tốt hơn, vì số lượng lớn xe tốt của họ đã bị đốt ở giai đoạn trước. Họ không còn khó khăn như trước, cũng như phía Ukraine sẽ vất vả hơn để triệt phá những hoạt động hậu cần này. Phía Ukraine sẽ không được dừng lại ở những hoạt động như chặn đánh phục kích diệt đoàn công-voa nữa, mà đã là đánh lớn, chặn đường tiếp vận và chặn luôn cả đường lui của quân Nga, một dạng bao vây không cần nhiều quân.

– Đến giai đoạn quyết định, tức là tiêu hao đủ số lượng quân Nga nhất là đốt đủ số xe tăng nhiều nhiều (hiện Nga có ở Donbas lúc đầu 600 sau có thể bổ sung thêm cỡ 100) thì phải đốt của họ khoảng 200 – 200 rưỡi cùng bị thương cỡ tương đương thì họ sẽ lại phải nhận ra là thất bại. Đây cũng là cú dốc túi của Nga rồi, nên đến giai đoạn này không còn lực lượng dự trữ nữa, thì chỉ có nước quay về Mátxcơva mà duyệt binh mừng chiến thắng.

+ Nói thêm: Tui nhìn chung mù tịt, cũng chỉ là chém gió trên cơ sở hóng thôi nên những sự cố kiểu “1.000 lính Ukraine ra hàng” có bác hỏi, tui bảo là tui biết đâu mà nói. Nếu mà họ ra hàng cũng tốt, đỡ chết, không nhất thiết phải đánh đến cùng vì về tổng thể trước sau Nga cũng thua mà. Câu trả lời cũng tương tự với những câu hỏi như “Mất điểm này điểm kia rồi có sao không?” – Sao thì rất sao nhưng chiến tranh thì sao tránh được mất điểm nọ điểm kia chứ, phải không ạ?

+ Nói thêm phát nữa: Về vụ bắn máy bay vận tải của Ukraine mà Nga công bố, nếu đúng thật thì tình báo Nga quá giỏi trong hoàn cảnh bao nhiêu là nhân viên ngoại giao bị đuổi về nước. Biết được chính xác có cái máy bay như thế để bắn, rồi lại xác định chính xác là có vũ khí ở trên, thật là kỳ tài. Thực tế thế nào các bác tự suy luận… 

PHÚC LAI 20.04.2022