Nguyễn Hồng Lam - Kịch tính cho sự thay đổi

Không phải tự nhiên mà ngay khi vừa mới nhậm chức năm 2016, Tổng thống Donald J.Trump đã có những tuyên bố chống chủ nghĩa xã hội rất gay gắt.

Cần hiểu cho đúng, "Chủ nghĩa xã hội" mà ông ấy đề cập không hoàn toàn chỉ nhắm vào Trung Quốc. Đương nhiên nó lại càng không liên quan gì đến Việt Nam, Triều Tiên hay Cuba, những quốc gia xã hội chủ nghĩa (XHCN) còn lại có ảnh hưởng đến nước Mỹ không đáng kể, nếu không nói là con số 0 tròn trịa.

Tân tổng thống xuất thân Cộng Hòa muốn gửi một thông điệp dứt khoát đến phe Dân Chủ Mỹ mà theo ông là đang "ngã về khuynh hướng XHCN một cách nguy hiểm" (cho nước Mỹ).

Liền sau đó, Donald Trump chủ trương "drain the swamp", "clear the swamp" (tát cạn đầm lầy, làm sạch đầm lầy) nền chính trị và bộ máy chính phủ Mỹ. Chủ trương của ông khiến phe Dân Chủ khuynh hướng XHCN của Mỹ bị dồn vào chân tường, xã hội Mỹ thay đổi lớn, tạo ra nhiều xáo trộn và thay đổi đột ngột.

Tất nhiên Đảng Dân Chủ phải chống bằng mọi giá, mọi cách, nhằm đẩy bật Trump khỏi ghế Tổng thống. Không thành công - vì chẳng có cách thức khả dĩ - trong việc hạ bệ Trump khi đương nhiệm, họ dồn sức vào cuộc chiến loại trừ Trump trong cuộc bầu cử để "giành lại chính quyền".

Cả phương pháp lẫn con người cho mục đích loại trừ Trump ra khỏi ghế Tổng thống nhiệm kỳ thứ hai đều hết sức già cỗi. Để củng cố sức mạnh lôi kéo đám đông, họ cần những khẩu hiệu đẹp đẽ bất chấp ảo tưởng, cần những tuyên bố mị dân kích động giới trẻ và khuynh hướng dân túy.

Trong nhiệm kỳ trước, chỉ lo chống đỡ sự phá bĩnh đã đủ mệt, Trump chưa thể triển khai được những chính sách, chủ trương cộng hòa mà ông đeo đuổi. Ông tất nhiên cần thêm một nhiệm kỳ và sau đó Đảng Cộng Hòa sẽ cần thêm nhiều nhiệm kỳ tổng thống nữa mới có thể triển khai được chương trình, nhằm "lấy lại sự vĩ đại cho nước Mỹ".

Nhưng dân chúng Mỹ, cũng như dân chúng mọi nơi, chẳng mấy khi đủ kiên nhẫn chờ đợi (hình như trừ dân Việt Nam, có thể khác). Áp lực xã hội không cho phép "chậm mà chắc". Vì vội vã, Tổng thống Trump phải làm ngay, thay đổi ngay. Những cú ngoặt đầy cương quyết, bất chấp, xé toạc quy tắc chính trị mềm mỏng truyền thống của ông khiến xã hội Mỹ bị sốc phản vệ.

Trong cơn vật vã và trạng thái choáng váng, giới thượng lưu, tinh hoa Mỹ đã lôi kéo được đám đông tầng lớp thấp đồng thanh phản đối Trump. Xã hội Mỹ càng chia rẽ, đám đông lớp dưới (đông đảo) càng ngã về khuynh hướng này.

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 vì thế sẽ không thể nhanh chóng có kết quả chung cuộc. Bởi sự chia rẽ trong quan niệm "giấc mơ Mỹ" khó có thể được hàn gắn và trở nên đồng thuận trong một sớm một chiều. Nó còn kéo dài rất lâu.

Thì chờ xem thôi.

NGUYỄN HỒNG LAM 12.11.2020