Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Có một « ngoại lệ Việt Nam » chăng ? Một số nhà quan sát và
báo chí châu Á tự hỏi. Quả thật là tỉ lệ người bị nhiễm rất thấp : theo
số liệu của bộ Y tế Việt Nam đến cuối tuần qua, chỉ có 268 ca bị nhiễm,
171 người đã khỏi bệnh, không có ai bị thiệt mạng vì con virus đến từ Vũ
Hán (Cập nhật theo báo chí trong nước : số người khỏi bệnh đến hôm nay
21/4 là 216 người).
Đất nước nằm sát Trung Quốc đã nhanh chóng
tránh được hậu quả tai hại của nạn dịch qua việc đóng cửa biên giới với
người láng giềng khổng lồ từ ngày 01/02, không mở cửa lại các trường học
sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán. Việt Nam còn phong tỏa toàn quốc từ đầu
tháng Tư, buộc cách ly hàng loạt một số địa phương bị coi là ổ dịch từ
giữa tháng Hai.
Le Monde dẫn lời Kidong Park, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Hà Nội : « Việt
Nam đã đánh giá nguy cơ từ đầu tháng Giêng, ít lâu sau loan báo của
Trung Quốc về việc xuất hiện những ca bị lây nhiễm đầu tiên ». Qua kết quả chống dịch tốt, phó thủ tướng Vũ Đức Đam tuần trước còn loan báo rằng con virus « đang nằm trong vòng kiểm soát ».
Với mạng xã hội, khó thể giấu được một nạn dịch quy mô lớn
Ngoại
lệ này không có gì là bí mật, đó là kết quả của một chính sách hiệu
quả : nhận diện và theo dõi những người và những nhóm bị lây nhiễm, hoặc
có nguy cơ lây nhiễm. Chiến lược này dựa trên hệ thống kiểm soát dân
cư, một trong số những dấu ấn của chế độ toàn trị đang lãnh đạo cả nước
kể từ khi đoàn quân cộng sản « giải phóng » Saigon năm 1975.
Một người Pháp gốc Việt mới từ Paris về thành phố Hồ Chí Minh (Saigon cũ) cách đây không lâu cho biết qua điện thoại : « Khi
xét nghiệm thấy tôi bị dương tính với virus corona, lập tức tôi được
yêu cầu trả lời một bảng câu hỏi, trong đó phải ghi ra tên của tất cả
những người mà tôi đã gặp gỡ, tiếp xúc. Toàn bộ hành khách và phi hành
đoàn của chuyến bay mà tôi đi từ Pháp, đều được xét nghiệm và cách ly ».
Người Việt kiều ẩn danh, thường xuyên qua lại giữa Paris và Việt Nam thổ lộ : « Tại
Việt Nam, công an không ngần ngại đánh thức bạn vào lúc 1 giờ sáng để
báo cho biết một trong những người mà bạn có quan hệ đã bị dương tính
với virus. Đó là một hệ thống can thiệp sâu nhưng đa số người dân đều
tuân theo ».
Việc giám sát phong tỏa cũng rất nghiêm ngặt,
những ai vi phạm quy định bị trừng phạt nghiêm khắc : gần đây một công
dân không đeo khẩu trang và còn đánh lại cán bộ của chốt kiểm soát phòng
chống dịch, đã bị lãnh 9 tháng tù.
Một
cựu đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Jean-Noël Poirier vừa nằm viện ở Hà
Nội do bị dương tính với virus, trong một bài viết đăng trên trang mạng
của tạp chí Causeur cho biết « chiến lược chống dịch của Việt Nam là đơn giản, có phần xâm phạm cuộc sống riêng tư ».
Ghi nhận tính chất « Nho giáo » của một đất nước dựa trên sức mạnh của « một
nhóm người gắn bó, kỷ luật – và nếu có thể, được lãnh đạo tốt – luôn
chiến thắng một đám đông các cá nhân mạnh ai nấy làm », nhà ngoại giao hoan nghênh tính hiệu quả của một chiến lược đã giúp Việt Nam đạt được « các kết quả phi thường ».
Sự
trộn lẫn triết lý Nho giáo với độc đoán chính trị chừng như đã mang lại
kết quả tốt : Việt Nam là một trong ba nước Đông Nam Á, cùng với Lào và
Cam Bốt, không có trường hợp tử vong nào do con virus từ Vũ Hán. Nếu sự
khả tín của số liệu Lào và Cam Bốt còn phải xem lại, thì chế độ Việt
Nam bình thường vốn tiết kiệm thông tin, lần này đã tỏ ra minh bạch.
Ông Poirier ghi nhận : « Các bệnh viện không bị quá tải, lượng bệnh nhân nhập viện và ra viện nằm trong vòng kiểm soát ». Còn người Việt kiều bị dương tính trên đây vừa được ra khỏi bệnh viện cũng nhận xét : « Tại Việt Nam, tất cả mọi người đều dán mắt vào mạng xã hội, nên rất khó giấu nổi một nạn dịch có quy mô lớn ».
« Chơi xỏ » Trung Quốc
Trước thành công này, thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phấn khởi so sánh với cuộc « tổng tiến công mùa xuân »
năm 1968, đã gây ngạc nhiên cho người Mỹ và đồng minh Việt Nam Cộng Hòa
trong chiến tranh trước đây. Hà Nội còn dám « chơi xỏ » Trung Quốc,
láng giềng có quan hệ ngày càng phức tạp thậm chí rất ghét nhau. Trong
lúc Bắc Kinh lao vào chiến dịch « ngoại giao virus corona » với việc xuất khẩu vật liệu thiết bị y tế, Việt Nam vừa tặng nửa triệu khẩu trang cho Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Anh…
Ngày
06/04, báo chí đã làm đậm chiến lược này khi đăng tải hình ảnh một nhóm
đại sứ các nước châu Âu nhận các hộp khẩu trang từ bộ Ngoại giao Việt
Nam.
Hà Nội cũng không quên các nước láng giềng nhỏ bé của Đông
Dương cũ ngay bên cạnh là Cam Bốt và Lào, nơi mà ảnh hưởng của Việt Nam
trong thời gian gần đây đã bị xói mòn bởi Trung Quốc : gần 800.000 khẩu
trang đã được chuyển giao cho Phnom Penh và Viêng Chăn.
Về mặt địa
chính trị, quan hệ chiến lược ngày càng được củng cố với Hoa Kỳ.
Washington vừa mua 450.000 bộ quần áo bảo hộ của DuPont Hazmat, được
Việt Nam huy động nhân công sản xuất khẩn cấp để giúp chống dịch. Nhờ
vậy tổng thống Donald Trump đã ngỏ lời cám ơn các « bạn bè » Việt Nam về
thương vụ này.
Le Monde kết luận, tại Việt Nam, « cuộc tổng tiến công mùa xuân » đang tiếp diễn bằng các phương tiện khác.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.