MH17: Những giây phút cuối cùng của chuyến bay tử đạo (1)

Một mảnh vỡ của MH17 gần làng Grabovo.

LND : Vì cho đến nay vẫn tiếp tục có những bài báo lấy từ những nguồn không đáng tin cậy gây nhiễu thông tin, nhất định nói rằng « máy bay Ukraina đã bắn hạ MH17 », Thụy My xin giới thiệu bài phóng sự của đặc phái viên Paris Match từ hiện trường, đăng rất sớm sau sự kiện này.

Nhân tiện, xin copy lại một đoạn đăng vội trên Facebook ngày 29/7 cho các bạn đọc không sử dụng mạng xã hội :

Bên cánh đồng hướng dương đã trở thành cánh đồng chết.

« Thật kinh ngạc khi thấy báo VN đưa tin « Phi công Ukraina thú nhận bắn rơi MH17 ». Một tin động trời như thế, mà báo chí tiếng Pháp không có dòng nào ?


Gõ thử tên tờ báo Đức Wahrheit für Deutschland được trích dẫn, Google cho ra một số link, và tiếp đó là nhiều link tiếng Nga. Gõ địa chỉ vào trang xếp hạng web toàn cầu Alexa, thì thấy trang này được xếp thứ hạng tận 690.714, và ngạc nhiên thay, xếp hạng ở…Nga là 35.730. Thua xa blog của anh Huỳnh Ngọc Chênh, và hoàn toàn không phải là đối thủ của Bọ Lập ! Web tiếng Đức, tại sao Alexa xếp hạng ở Nga ? Có lẽ như thế đã rõ.

Trong khi đó, phóng sự trên tờ Paris Match tuần rồi có đăng rất rõ hình ảnh một mảnh vỡ buồng lái chiếc MH17 tìm được, với dấu vết nhiệt độ cực cao trên mảnh kim loại và nhiều vết thủng nhỏ, cho thấy đây là « chữ ký » của hỏa tiễn. Chuyên gia nhờ phóng viên chụp ảnh giùm, nhưng hôm sau quân nổi dậy đã dùng xe cẩu kéo đi. Bên cạnh đó còn có nhiều chứng cứ khác. »

Khung cảnh thảm khốc

(Alfred de Montesquiou, Paris Match 24-30/07/2014) Một khung cảnh đổ nát khủng khiếp, những mảnh vỡ kim loại, những bộ phận cơ thể người bị xé toang, những món hành lý cháy xém. Vương vãi trong đường kính nhiều kilomet, đó là tất cả những gì còn sót lại của chuyến bay MH17 Malaysia Airlines, bị bắn trúng lúc đang bay trên trời hôm 17/7. 

Đang trên đường đến Kuala Lumpur, các hành khách từ Amsterdam hiện diện ở bầu trời bên trên một vùng đất bị quân ly khai thân Nga kiểm soát ở miền đông Ukraina, giữa một cuộc chiến tranh không phải là của họ. Và họ đã phải trả giá bằng mạng sống của mình.

Những người vô tội bỗng dưng phải trả giá cho một cuộc chiến không phải của mình.

Petro Porochenko, Tổng thống Ukraina nói : « Từ nhiều tuần qua, chúng tôi khóc cho những cái chết của người Ukraina. Nhưng nay vẫn còn lại những giọt lệ để khóc thương những nạn nhân của tội ác mới này ».

Hai chiếc hộp đen trong tay quân nổi dậy thân Nga, đã được giao lại cho một đoàn đại biểu Malaysia. Tư pháp Hà Lan đã mở điều tra về tội sát nhân và tội ác chiến tranh.

Hành lý của các nạn nhân rơi xuống bìa làng.

Cuộc thảm sát những người vô tội

« Ngay lập tức sau vụ nổ, những thi thể từ trên trời rơi xuống, cứ như là một trận mưa ». Alexandre bắt chước một tiếng động khô khốc của những thân người va đập xuống mặt đất với tốc độ 220 km/giờ. « Tiếp theo, những mảnh vỡ đổ ào xuống : ghế máy bay, những kiện hàng bưu điện, và vô số quần áo phấp phới trong gió, đáp xuống nhẹ nhàng hơn, ở khắp nơi xung quanh chúng tôi ». 

Người nông dân 47 tuổi vẽ một vòng tròn xung quanh mình, diễn tả rìa một cánh đồng lúa mì và cánh đồng hoa hướng dương, rồi đến một hàng cây ăn trái trước những ngôi nhà nhỏ. Hôm ấy vào khoảng sau 17 giờ, ông đang trồng tỉa trên mảnh đất của mình, khi chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines bỗng dưng bị kết thúc thô bạo, gần như rơi thẳng đứng từ phía trên làng Rasipnoye, thuộc tỉnh ly khai Donbass ở miền cực đông Ukraina. 

Xác một hành khách nữ.

Bị bắn trúng ở độ cao 10.000 mét, chiếc Boeing 777 bị tan rã, dẫn đến cái chết của 298 hành khách và phi hành đoàn. Có 37 nạn nhân rơi xuống làng Rasinoye, trong đó có nhiều trẻ em. Bị bắn tung ra hay bị cuốn ra ngoài ca-bin, xác của họ nằm rải rác khắp nơi – mặt úp xuống đất, xương bị biến dạng vì sự mãnh liệt của vụ nổ. Đa số đều không còn mảnh vải che thân vì sức ép đã xé toang quần áo khi bị rơi tự do – trong gần một phút. 

Tại làng quê này, nhiều nông dân và công nhân rưng rưng nước mắt khi chỉ chỗ những xác chết. Cho đến nay, Rasipnoye vẫn nằm ngoài các cuộc đụng độ tại vùng đất cho phe ly khai thân Nga kiểm soát, mà quân chính phủ cố tái chiếm từ hai tháng qua. 

Người hành khách từ trên trời rơi xuống, xuyên qua nóc nhà.

Igor Tipounov kể lại : « Khi nghe tiếng nổ, tôi tin là bị oanh kích nên vội chạy vào hầm trú ẩn ». Từ dưới hầm nhà, anh nghe một tiếng động khô khan trên đầu. Người thanh niên 26 tuổi to cao, có cái nhìn buồn rầu nói : « Mới đầu tôi nghĩ đó là một quả bom. Nhưng khi quay lại nhà bếp, tôi mới nhận ra đó là một phụ nữ ». Người hành khách nữ đã rơi thẳng xuống nóc nhà, xuyên qua trần nhà bằng đất trộn rơm rồi rớt xuống chân một chiếc canapé, nằm gục trong vũng máu. 

Tiết trời nóng nực trên cánh đồng Ukraina, và những đàn ruồi là dấu hiệu cho biết đó là nơi có xác chết. Ở phía nam của ngôi làng, còn có nhiều thi thể hơn là tại nhà bếp của Igor. Tại đây, phần trước của chiếc Boeing đã rơi xuống : gồm buồng lái phi công và hai hàng ghế đầu hạng thương nhân, có thể nhận ra với những ghế ngồi rộng rãi lót đệm được bọc vải màu xanh đậm. Cách đó 6 cây số, một vùng lửa mênh mông thiêu hủy hiện trường chính nơi máy bay rơi, gần làng Grabovo. Nhưng ở đây, chỉ có sức bật trên mặt đất làm biến dạng những mảnh vỡ.

Một thi thể trong "trận mưa" xác chết rơi xuống làng Grabovo.

Có những chi tiết gợi lên những giây phút cuối cùng của của chuyến bay Amsterdam – Kuala Lumpur. Trong khoang lái, một tấm bản đồ bay vấy máu vẫn còn mở ở trang Zagrev và bờ biển Croatia. Đó là một lộ trình khác của chuyến bay, chắc chắn là an ninh hơn bay ngang qua vùng chiến sự. 

Phi công ngần ngại không muốn theo lộ trình này ? Có thể hình dung ra sự chọn lựa thận trọng ấy, khi công ty Malaysia Airlines đã từng bị rúng động bởi sự cố chuyến bay MH370, bị mất tích lúc đang bay trên biển hối tháng Ba cùng với tất cả các hành khách. Dù vậy, phi công trưởng chiếc MH17 rốt cuộc vẫn chọn đường bay trực tiếp, trên không phận Donbass. 

Ảnh vệ tinh chụp địa điểm máy bay rơi.

Phải nói rằng khoảng mười lăm chuyến bay dân sự vẫn sử dụng lộ trình này mỗi ngày. Chính quyền Ukraina đã bị mất nhiều phi cơ quân sự, bị phe nổi dậy bắn rơi, nhưng ở cao độ thấp hơn rất nhiều. Trong khi bán đảo Crimée – bị Nga sáp nhập hồi tháng Ba – vẫn được khuyến cáo là nên tránh bay qua, không có một chỉ thị nào cấm bay trên không phận Donbass. Hơn nữa, Ukraina đã cho nâng độ cao tối thiểu đối với phi cơ thương mại là trên 9.800 m, một quy định mà MH17 tuân theo. 

Nếu xét theo kế hoạch bay, một số nhà phân tích giả thiết rằng chiếc phi cơ định bay vòng sang phía nam, nhưng sau đó bị một cơn giông lớn trên biển Azov ngăn trở. Chỉ có điều này là chắc chắn : thời tiết tốt lúc chiếc Boeing đang bay, cho đến lúc mọi liên lạc radar bỗng biến mất vào 14 giờ 15 GMT. 

Chiếc phi cơ chở theo 15 thành viên phi hành đoàn và 283 hành khách : 193 người Hà Lan, 43 người Malaysia, 27 người Úc, 12 người Indonesia, 10 người Anh, 4 người Bỉ, 4 người Đức, 3 người Philippines, 1 người Canada và 1 người New Zealand. 

Sách vở, thú nhồi bông của các em bé mang theo.

Người ta đếm được trong số các nạn nhân có nhiều khuôn mặt hàng đầu trong nghiên cứu chống SIDA, đi dự một hội nghị y tế. Bên cạnh đó còn có một dân biểu Hà Lan và rất nhiều bà mẹ đơn thân đi cùng với con. Các phụ nữ này tham gia một chuyến du lịch dành cho những người làm cha mẹ đơn thân Hà Lan, đi nghỉ ở châu Á. Nhóm này là lời giải thích phần nào cho con số nạn nhân trẻ em lớn một cách đáng kinh hãi : 80 em.

Chiếc hỏa tiễn đã kéo họ từ trên trời xuống. Ngồi ngay phía sau buồng lái phi công, các hành khách hạng thương nhân bị chết trước tiên. Chiếc Boeing đang lướt với vận tốc 800 km/g lúc bị rã thành nhiều mảnh. Không còn trọng tải, phóng đi bằng quán tính, thân trước máy bay lao thẳng xuống mặt đất, vượt khoảng hơn 2 km trong vòng vài chục giây đồng hồ trước khi vỡ tan tành. 

Những gì còn lại sau một chuyến đi xa vĩnh viễn.

Trong đống đổ nát, những vật dụng vương vãi vẫn gợi lên những cuộc đời bỗng dưng bị kết thúc. Một hành khách hạng thương nhân trong hành lý xách tay có một chiếc áo thun màu da cam của đội tuyển bóng đá quốc gia Hà Lan, có in chữ World Cup. Người ấy từ Brazil trở về ? Một người khác đã viết bằng chữ tượng hình Hoa ngữ lên tấm bưu thiếp « Nụ hôn từ Amsterdam ». Tấm thiệp nằm giữa những nhánh cỏ cao vút, như đang ở tình trạng vô trọng lực. Nạn nhân đi gởi đi từ Kuala Lumpur chăng ? 

Một người yêu âm nhạc mang theo bên mình bản sonate số 2 cung mi thứ dành cho đàn vĩ cầm của Jean-Sébastien Bach. Chiếc đĩa nhựa vẫn còn nguyên vẹn trong bao bì. Người ấy đã có thì giờ nghe chưa nhỉ ? Xa hơn một chút, một trẻ em đọc truyện tranh trên tờ báo thiếu nhi bằng tiếng Hà Lan, vẫn còn mở ở trang cuộc phiêu lưu của chú vịt Donald.  

Một người dân địa phương mang gấu bông đến an ủi linh hồn các em bé xấu số.

Allia lặp đi lặp lại : « Đó là một cơn ác mộng, một cơn ác mộng. Bản thân tôi có một bé 8 tháng tuổi, khi nhìn thấy tất cả những trẻ em này, ôi, không thể nào như thế được ! » Người phụ nữ lắp bắp, không nói được trọn câu. Khuôn mặt đẫm lệ, người trợ lý xã hội xinh đẹp, bị thất nghiệp từ khi chiến tranh bắt đầu hồi tháng Tư, đến đây viếng hương hồn các nạn nhân với một đóa hoa cẩm chướng đỏ và những cây nến nhỏ bé. Cũng giống như nhiều phụ nữ khác trong làng, cô cũng đặt lên một món đồ chơi nhồi bông cho những trẻ em tử nạn, rồi lẩm nhẩm cầu nguyện.

Ngoài tiếng gầm xa xa của những loạt đạn pháo, không gì có thể làm ngưng lại cuộc mặc niệm của Allia trên cánh đồng hoa hướng dương mênh mông. Trong khi ở Grabovo, tại địa điểm chính hiện trường máy bay rơi, một phái đoàn của Tổ chức An ninh Hợp tác châu Âu (OSCE) di chuyển trong đống đổ nát phải đối đầu với quân nổi dậy hung hăng luôn cố ngăn chận mọi việc thanh tra nghiêm túc, thì tại Rasipnoye gần như không có mấy ai. 

Quân nổi dậy thường ngăn trở công việc của chuyên gia.

Chỉ có một người đàn ông đến cùng với đoàn xe của OSCE, di chuyển trong những tàn tích và lục lọi, mặc cho mùi tử khí nồng nặc muốn nôn mửa xông lên từ những xác chết bị phơi cả nội tạng. Mặc một chiếc áo gi-lê chống đạn bên trong áo sơ-mi, người đàn ông nói một thứ tiếng Anh rất chuẩn, và dường như tìm kiếm những chỉ dấu hết sức cụ thể xung quanh buồng lái. Được hỏi về sự hiện diện tại đây, cuối cùng anh cũng nói ra : « Cứ coi tôi là chuyên gia về hàng không đi ». Bỗng dưng, anh tìm thấy cái mình đang tìm. « Anh làm ơn chụp hình giùm mảnh vỡ này, đó là một bằng chứng khó thể chối cãi ! ».

 

Thoạt nhìn thì mảng thân máy bay này cũng giống như những mảnh vỡ khác nằm chồng chất xung quanh. Nhưng người chuyên gia có lý. Anh chỉ cho xem một vết cháy do sức nóng cực độ trên mảnh kim loại, cho dù tại hiện trường không có đám cháy nào và những vết đạn chi chít. Chuyên gia giải thích : « Đó gọi là những ‘điểm xuyên thấu siêu nhanh’ – chữ ký của một sự tấn công bằng hỏa tiễn loại công phá, bung ra nhiều mảnh nhỏ sau đó ». 

Mảnh vỡ máy bay do phóng viên Paris Match chụp được tại hiện trường.

Tình báo Ukraina và Mỹ nghi cho việc sử dụng một hỏa tiễn SA-11 do Nga sản xuất, bắn đi từ giàn phóng Buk. Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry nêu ra những « bằng cớ » cho phép Washington khẳng định rằng chiếc MH17 bị hỏa tiễn địa-không tấn công. Nhưng mảnh vỡ mà chúng tôi vừa chụp ảnh còn chứng minh rõ hơn : đó là một tang chứng.

Được radar hướng dẫn, tên lửa SA-11 phóng đến mục tiêu với tốc độ 3.000 km/giờ. Nó được lập trình để nổ tung, không phải ngay trên mục tiêu mà cách đó vài mét, vỏ bọc kim loại nhiều khía vỡ ra để bắn tung đi tối đa những trái phá bao trùm một khu vực rộng lớn. Nhờ tối đa hóa các thiệt hại mà SA-11 khẳng định được hiệu quả của mình : dù khó chạm đến một phi cơ tiêm kích bay rất nhanh ở độ cao 20 km, tên lửa này là một « tử thần » có khả năng sát hại đến 95%, nghĩa là có cơ may đến chín phần mười bắn trúng mục tiêu. Một chiếc Boeing thương mại to tướng là mồi ngon cho loại vũ khí như thế…Cũng giống như mảnh sườn máy bay ở dưới chân chúng tôi, bị găm đầy những mảnh đạn.