Tâm Chánh - Bi kịch Trà My, một khuyết tật của xã hội Việt Nam

Nạn nhân Phạm Thị Trà My.

Cái chết của 39 người Việt di cư đến Anh cần phải được phân tích, thảo luận ở một tầm mức rộng lớn và sâu sắc hơn nhiều việc tổ chức hay không tổ chức một lễ tưởng niệm.

Nó là một đại sự phát triển. Thậm chí quyết định sự thành công hay thất bại, văn minh hay lạc hậu của dân tộc.

Có một thực tế là, trước thảm kịch ấy, các thiết chế xã hội, văn hóa của đất nước ta không đủ sức bảo vệ sinh mạng của những cô gái kiểu như Trà My.

Đó là bởi vì sự tồn tại yếu ớt, phập phù của hệ giá trị con người cá nhân trong nền tảng phát triển của xã hội Việt Nam từ xưa tới nay.

Kiểu bi kịch nàng Kiều bán mình chuộc cha đang phổ biến trong số phận của cô con gái Trà My, thậm chí còn được chúng ta tận lực tán thưởng.

Luật pháp, hệ thống chính sách, cơ sở văn hóa của xã hội chúng ta hiện nay vẫn là một khung cảnh lỗ chỗ, vá víu, bất cập, thậm chí xiêu vẹo đến buồn cười, những quan niệm về hệ giá trị hết sức nền tảng này.

Trong khi luật hôn nhân gia đình của chúng ta lo nhiều phương cách xử phạt từ ông chồng vũ phu, đến bà vợ lắm lời. Luật bảo vệ bà mẹ trẻ em có thể trừng phạt ngay cả ba mẹ, ông bà ruột thịt nếu tát tai, cú đầu đứa bé là con cháu mình. Thì thực tiễn xã hội vẫn thản nhiên chấp nhận những cuộc hôn nhân cướp bóc của con cái quyền được mưu cầu hạnh phúc cá nhân.

Xã hội vẫn thản nhiên diễn ra tình cảnh cô gái Trà My, hết lượt này đến lượt khác gánh nợ của ông anh, cậu em quý tử đua đòi. 

Sự gánh vác trách nhiệm kỳ thực đã tước đoạt của những người con hiếu để ấy quyền sống, quyền làm người. 

Đạo lý nào đã khiến cô gái Trà My liều bằng cả nhân mạng giúp cha, giúp anh, giúp em?

Khi nghĩa vụ đạo lý buộc phải hy sinh những gì thuộc cá nhân mình, luật pháp, xã hội, đất nước quê hương có bảo vệ con người khỏi mất mát, ngay cả với người thân?

Sự tôn trọng với những giá trị cá nhân phải cần đến một cơ sở văn hóa mới, thực chất như một cuộc vận động thay đổi có tính chất cách mạng về tư duy của người Việt Nam.

Vấn đề thật sự hết sức to lớn, có ý nghĩa của một cuộc giải phóng.

TÂM CHÁNH 05.11.2019